Amsterdam/Aalsmeer,
02
januari
2018
|
14:02
Europe/Amsterdam

Kansen verkennen voor een Urban Health Academy

De positieve effecten van groen op de leefomgeving en gezondheid zijn steeds bekender. Groen zorgt niet alleen voor een beter klimaat in woningen en gebouwen, maar heeft ook een aantoonbaar positief effect op de gezondheid van mensen, draagt bij aan de leefbaarheid van een wijk en zelfs aan de prestaties op school en werk.

Mensen in zorginstellingen blijken aantoonbaar sneller te herstellen als er groen is in de ruimte. Er zijn inmiddels goede ervaringen met activerende of juist rustgevende tuinen bij een psychiatrische instelling of verpleeghuis. In schoolgebouwen leidt meer groen tot een betere luchtkwaliteit en betere leerprestaties. Hetzelfde geldt voor bedrijven, terwijl de planten daar uit efficiency- of kostenoverwegingen vaak verdwenen zijn. Goede reden voor de domeinen Gezondheid, Sport en Welzijn (GSW) en Agri, Food & Life Sciences om het idee te onderzoeken samen een ‘Urban Health Academy’ op te zetten voor de Metropoolregio’s Amsterdam en Rotterdam. In een Urban Health Academy staan vragen op het snijvlak van groene, sociale en gezondheidsdoelen in de stedelijke samenleving centraal en werken studenten samen aan deze vraagstukken.

Maatschappelijke meerwaarde van groen
“Groen zou geen sluitpost moeten zijn maar een integraal onderdeel van het primaire proces van zorg, onderwijs en bij de inrichting van wijken,” zegt Jan-Willem Donkers, accountmanager horticulture & agribusiness en de linking pin tussen het Domein Agri, Food & Life Sciences van Inholland en Greenport Aalsmeer. Vanuit deze dubbelfunctie is hij betrokken bij de uitwerking van de academy. Donkers: “Een belangrijke functie van Greenport is de concurrentiepositie van de regio te versterken, nieuwe markten te verkennen en de innovatiekracht te vergroten in samenwerking met bedrijven en kennisinstellingen. Hierbij gaat het niet langer om hoe mooi bloemen en planten zijn, maar steeds meer over de maatschappelijke meerwaarde van groen. De sector heeft ook betrokkenheid bij kleinschalige stedelijke producten en experimenten.”

Groene wijken: integrale aanpak en samenwerken met bewoners
Ook het vergroenen van wijken draagt bij aan het creëren van een duurzame, stedelijke leefomgeving, en dus een gezonde samenleving. Via deze gedachte kwam Karin van Beckhoven, teamleider van de Inholland-opleiding Landscape & Environment Management (LEM) in contact met GSW, waarop de eerste contouren van een Urban Health Academy ontstonden.

Van Beckhoven: "Onze studenten hebben naast de focus op een groen en duurzame leefomgeving ook aandacht voor participatie, interactieve processen, en welzijn en gezondheid. De beroepspraktijk vraagt daarom. Een omgeving is een integraal geheel van leefbaar, gezond, duurzaam, toekomstbestendig samenleven. Het is ook belangrijk om bewoners te betrekken bij het bedenken en uitvoeren van plannen. Het zou fantastisch zijn als studenten van LEM samen kunnen werken met studenten uit andere disciplines. Dit ook omdat ze elkaar als professionals in de beroepspraktijk ontmoeten en samen zorgdragen voor de gezonde leefomgeving."

Groen zou geen sluitpost moeten zijn maar een integraal onderdeel van het primaire proces van zorg en onderwijs, en bij de inrichting van wijken.
Jan-Willem Donkers, accountmanager horticulture & agribusiness en de linking pin tussen het Domein Agri, Food & Life Sciences van Inholland en Greenport Aalsmeer.

Groen in de zorg als probleemoplosser
Vanuit GSW is Hannah de Vilder betrokken bij de plannen. De Vilder: “De universiteit van Wageningen en de Vrije Universiteit doen veel onderzoek naar de effecten van groen in de zorg en zij houden een sterk pleidooi voor méér groen in de zorg. Het zorgt voor rust, ontspanning, versneld herstel, kortere opnames, minder bezoek aan de huisarts, minder pijn en beter om kunnen gaan met somberheid en angst. Groen is langzamerhand verdwenen uit de zorgomgeving door de grote rol die wordt toegekend aan medicijnen en technologische ontwikkelingen. De uitdaging is nu om groen weer in te zetten in de zorg als ‘probleemoplosser’. Dus niet alleen groen als decor, maar ook groen als ‘medicijn’.”

Er zijn inmiddels al goede voorbeelden. De Vilder: “Neem het verpleeghuis waar bij het ontwerpen van de binnentuin een actief en veelzijdig gebruik ervan centraal stond. Bewoners maken vogelhuisjes, gaan vaker naar buiten om te kijken naar de vogels, nemen hun bezoek mee. Het heeft geleid tot vaker bezoek en tot aanmelding van drie keer zoveel vrijwilligers. Zo kan ik nog wel even doorgaan: bewegen in de natuur blijkt veel effectiever en mensen houden het langer vol. Of voeding: 'eetbare' tuinen in de buurt, kinderen betrekken bij het planten en verzorgen van groenten, gezond (samen) eten – het op een leuke manier tegengaan van overgewicht. Bijzondere projecten, juist ook in wijken waarin mensen kampen met (financiële) problemen. Ook de Voedseltuin Rotterdam zet zich in voor gezond voedsel voor iedereen. De voedseltuin is een ontmoetingsplek en biedt duurzaam geteelde seizoensgroenten aan de Voedselbank Rotterdam.”

Expertbijeenkomst wonen en groen
Op 4 december organiseerde het Amsterdamse Pakhuis de Zwijger ‘Blooming City’, een expertbijeenkomst over wonen en groen. Op uitnodiging van Jan-Willem Donkers is hier een casus over de herinrichting van 11 binnentuinen in de Van der Pek buurt in Amsterdam-Noord gepresenteerd: een afstudeeropdracht binnen de opleiding LEM en projecten van tweede- en vierdejaarsstudenten Social Work. De buurt was het eerste tuindorp van Amsterdam, door Van der Pek ontworpen samen met zijn vrouw/ maatschappelijk werker Louise Went, om arbeiders goede huizen en een gezonde leefomgeving te bieden. In de ‘kosttuintjes’ konden mensen hun eigen groenten verbouwen, wat met een smalle beurs geen overbodige luxe was.

De Vilder: “De Van der Pekbuurt is nu een heel divers samengestelde buurt, met veel financiële, sociale en gezondheidsproblematiek. Deelnemers van de expertbijeenkomst dachten mee over de verschillende functies van de tuinen en hoe bewoners duurzaam betrokken kunnen worden. In de van der Pekbuurt en de buurten er omheen zijn volop kansen om met studenten van allerlei opleidingen gezamenlijk projecten uit te voeren, om zowel met bewoners-initiatieven als met professionele instellingen in de wijk bij te dragen aan gezondheid en kwaliteit van leven van (kwetsbare) bewoners.”

Verder werken aan de businesscase
Jan-Willem Donkers: “Eind van dit jaar moet een eerste inventarisatie voor het plan klaar zijn en zal er worden gewerkt aan de businesscase. Ondertussen organiseren we initiatieven zoals bovenstaand. We hopen dat er meer opleidingen geïnteresseerd zijn en willen meedenken wat studenten kunnen doen. In het najaar van 2018 willen we graag met de eerste studenten in multidisciplinaire teams aan de slag gaan met deze vraagstukken. En hopelijk sluiten straks ook studenten van andere disciplines aan bij het idee voor de Urban Health Academy.”

Meedoen, meedenken of reageren? Neem contact op via hannah.devilder@inholland.nl of  karin.vanbeckhoven@inholland.nl.

Reacties (0)
Het bericht is verzonden, deze zal worden geplaatst na goedkeuring.