Kick-off project ‘Haarlem: Duurzame Vrachtlogistiek over Water’
Samen met de gemeente Haarlem gaf Inholland afgelopen week het startschot voor het onderzoeksproject ‘Haarlem: Duurzame Vrachtlogistiek over Water’. Vanuit de onderzoekslijn Logistiek & Complexiteit (onderdeel van het Business & Research Centre) is onderzoeker Giovanni Douven betrokken als projectmanager: “Goederenvervoer over water in Haarlem past uitstekend in ons historisch besef.”
Haarlem is in 2017 uitgeroepen tot filehoofdstad van Nederland. Niet een titel om trots op te zijn. Het verkeer loopt nog steeds vast en de titel staat haaks op de doelstelling van de binnenstad: het terugdringen van de uitstoot van CO2 naar nul. Haarlem heeft zich net als veel andere Nederlandse steden verbonden aan Green Deal ZES (Zero Emissie Stadslogistiek). De strategische doelstellingen voor Haarlem zijn: in 2025 emissievrij - in 2030 klimaatneutraal - In 2040 aardgasvrij.
Over water
De wegen lopen vol. Maar hoe zit het met de waterwegen? Haarlem ligt aan het Spaarne en er lopen mooie grachten rondom de binnenstad. Op welke wijze kan er duurzame vrachtlogistiek over water worden gerealiseerd om Haarlem veiliger, schoner en met minder hinder voor de omgeving te beleveren? Onder leiding van Giovanni Douven gaan negen studenten van Hogeschool Inholland en de Vrije Universiteit daar tot en met juni van dit jaar onderzoek naar doen. Dit project is een voorbereidend onderzoek in het kader van Green Deal ZES. Na grondig onderzoek gaat Haarlem een pilot uitvoeren met duurzame vrachtlogistiek over water.
Bij de startbijeenkomst in het stadhuis zijn naast studenten, gemeente Haarlem en Hogeschool Inholland Haarlem, ook betrokken regionale organisaties uit de logistieke sector vertegenwoordigd, zoals Spaarnelanden, Havendienst Haarlem, VCK Logistics, Centrummanagement Haarlem en City Hub BV.
Haarlems Klimaatakkoord
Alex Jansen, programmamanager Haarlem Circulair 2030 van de gemeente Haarlem, licht de context toe waarin het onderzoeksproject plaatsvindt. Op 8 maart 2019 wordt het Haarlems Klimaatakkoord getekend, dat nog een stap verder gaat dan het landelijk klimaatakkoord. “Daarnaast gaat Haarlem tot 2025 10.000-12.000 nieuwe woningen bouwen”, legt Alex uit. “Dat is veel, op een woningaantal van 77.000. Daar staat de extra ambitie tegenover om de mobiliteit juist te reduceren. Zoals ook in Green Deal ZES is overeengekomen: minder vervoersbewegingen, schoner en slimmer vervoer.”
Om dit te bereiken zijn negen living labs ingericht, die zich elk over een deelonderwerp binnen de logistiek buigen. Enkele voorbeelden daarvan zijn een schoon toegangsbeleid in de Haarlemse binnenstad, onderzoek naar kansen voor het gebruik van waterstof als brandstof, het verduurzamen van inzameling van bedrijfsafval, innovaties voor pakketbezorging en efficiënte bouwlogistiek.
Gedempte grachten
Giovanni Douven introduceert het onderzoeksproject: “Lange tijd maakte de stad veelvuldig gebruik van het water om goederen over te vervoeren. Tot vijftien jaar geleden was er veel meer vrachtvervoer over water dan nu. Veel grachten zijn helaas gedempt”, vertelt hij. Daar wil de gemeente nu verandering in brengen. Hogeschool Inholland kreeg als centrale onderzoeksvraag mee: kunnen we het water in Haarlem gebruiken om Haarlem emissieneutraal te bevoorraden? De studenten gaan nu onderzoek doen naar de verschillende vervoersstromen en -modaliteiten van en naar (de binnenstad van) Haarlem. Daarnaast bekijken ze de mogelijkheid van een goederenhub aan de rand van de stad. In een triple helix met het regionale bedrijfsleven en overheden proberen ze vervolgens nieuwe inzichten te verwerven op het gebied van logistiek, transport, bereikbaarheid en mobiliteit over water, met als doel een bijdrage te leveren aan de strategische doelstellingen van de stad Haarlem.
Een schoner Haarlem
Tijdens de discussie na afloop van de presentatie blijkt dat alle betrokken organisaties graag hun bijdrage leveren aan een schoner Haarlem. Maarten Noordhuis van de Havendienst Haarlem houdt een warm pleidooi voor het Spaarne: “We hebben een prachtige rivier in Haarlem waar we veel mee kunnen. We hebben als stad historische fouten gemaakt waardoor de meeste bedrijven in de Waarderpolder met de rug naar het water staan en we het water niet meer kunnen gebruiken. Laten we het Spaarne de functie teruggeven die hij honderden jaren heeft gehad!”
Robert Oosting van Spaarnelanden wil doorpakken: “De vrachtwagen, zoals hij nu probeert te manoeuvreren door de stad, is eindig. Wij zijn zover dat we daar wat aan kunnen doen. Maar dat kunnen wij niet alléén! Wij willen de partij zijn die regie voert daar waar nodig, maar ook motiveert. We hebben elkaar allemaal nodig! Ik ben heel blij dat we de studenten kunnen inzetten, want onderzoek is ongelooflijk hard nodig.”