Met gesprekskaarten de dialoog aangaan over activerend onderwijs
Hoe denken jij en je collega’s over een activerende blend in het curriculum?
Welk beeld leeft er binnen jouw onderwijsteam over blended learning? En hoe breng je in kaart welke behoeften er zijn rondom activerend onderwijs? Met de gesprekskaarten Activerende blend in het curriculum ga je gezamenlijk de dialoog hierover aan. Het onderwijsteam van de opleiding Sportkunde had de primeur én is enthousiast. Docent Dennis Goedbloed: “De gesprekskaarten zorgen ervoor dat je vanuit een vrij algemene stelling snel tot de dagelijkse praktijk van elke collega komt. Zo komt er direct een inhoudelijk gesprek op gang.”
Bij blended learning of een ‘activerende blend’ staat het actief leren van een student voorop, wordt de fysieke onderwijstijd beter benut en geeft het studenten meer keuzevrijheid: wanneer, waar en hoe leer ik? Nynke Bos, lector Teaching, Learning & Technology, gaf hierover in haar lectorale rede al aan: “Blended leren is geen doel op zich, maar een middel om doelstellingen zoals activeren, differentiëren en personaliseren mogelijk te maken. Heb je die doelstellingen scherp, dan kun je nadenken over hoe je blended in je onderwijs verweeft.”
Doel en beoogde opbrengst
Het ontwerpen en implementeren van blended learning is een verandervraagstuk waarop verschillende factoren van invloed zijn. Om het gesprek hierover te ondersteunen zijn deze gesprekskaarten ontwikkeld. De opbrengst van het gesprek kán zijn dat collega’s binnen een onderwijsteam het ‘waarom’ van een activerende blend verkennen, hierover in gesprek met elkaar gaan en tot een gezamenlijk beeld (en acties) komen. Belangrijk is dat per team wordt gekeken waar behoeften en knelpunten liggen en dat tijdens het gesprek alle stemmen gehoord worden: zo creëer je draagvlak.
Gesprek over blended learning structureren
Hans Smeele, adviseur onderwijsinnovatie & technologie voor het domein Gezondheid, Sport & Welzijn, is een van de ontwerpers van de gesprekskaarten. “Binnen Inholland merkten we dat er van ‘blended learning’, als organiserend concept voor activerend leren, verschillende interpretaties zijn. Zeker in en direct na de coronacrisis. In die periode werd vooral de klassieke definitie gehanteerd: een mix tussen online en offline werkvormen. Dat paste toen bij de doelstelling ‘continueren van het onderwijs’. Maar het is zoveel meer. Als je blended leren wilt implementeren binnen je curriculum is het van belang dat je binnen je team dezelfde taal spreekt. En dat je met elkaar bespreekt wat er nodig is om hiertoe te komen. Juist om dat gesprek te ondersteunen en te structureren, heb ik samen met Inholland-collega’s deze gesprekskaarten bedacht en ontworpen.”
De gesprekskaarten zijn gebaseerd op vier inhoudelijke pijlers uit het Versnellingsplan: Visie en beleid, Leiderschap, Professionalisering en Infrastructuur en leerruimtes. Ze vormen als het ware 4 tandwielen binnen het grote radarwerk van de onderwijsorganisatie. Per pijler komen stellingen aan bod met daarbij verdiepende vragen om als team verder op in te gaan. De kaarten zijn ontwikkeld in samenspraak met domeinadviseurs blended leren, collega’s uit de stafdiensten en docenten.
Goede discussies tijdens eerste sessie
Het onderwijsteam van de opleiding Sportkunde heeft de afgelopen jaren al enkele stappen gezet binnen activerend leren. En wil de weg daarnaartoe nog verder bewandelen. Een sessie met de gesprekskaarten zorgde ervoor dat er goede discussies binnen het team zijn ontstaan. Docent Sportkunde en adviseur blended learning Dennis Goedbloed was gespreksleider bij deze sessie. “De gesprekskaarten zorgden ervoor dat er snel een gesprek op gang kwam. Via de verdiepende vragen op de kaarten konden collega’s voorbeelden uit hun eigen praktijk aanhalen. Zo gingen de gesprekken direct de diepte in.”
Ervaringen en behoeften van docenten
“Tijdens de sessie konden collega’s behoeften, wensen en opbrengsten op een tafellaken uitschrijven. Daarbij valt op sommige punten de eensgezindheid op: nagenoeg iedereen geeft aan dat de factor ‘tijd’ bepalend is bij het ontwikkelen van een activerende blend. Bij andere punten zie ik juist polariserende elementen: bijvoorbeeld waarop de nadruk van de blend zou moeten liggen. Mooie elementen om in een volgende stap uit te werken.”
Meerdere sessies waardevol
Docent Sportkunde Arjanna Slooff was ook aanwezig tijdens deze sessie. “Het mooie aan de gesprekskaarten is dat álle collega’s hun inbreng kunnen geven. Door de verdiepende vragen geeft het ieder teamlid ruimte en openheid om zijn verhaal te doen. We kwamen alleen tijd te kort om alle kaarten goed te behandelen. Ik zou andere teams dan ook aanraden om meerdere sessies te plannen. Waarbij je per keer een selectie van kaarten bespreekt. De tijd die er nu voor stond, is te beperkt. Eigenlijk net als bij het inzetten van activerende leervormen. Persoonlijk zou ik meer tijd willen hebben om te bepalen welke activerende vorm op welk moment geschikt is. Om zo aan te sluiten op wat een specifieke groep studenten nodig heeft.”
Ga zelf aan de slag
Wil je als team goed en activerend onderwijs voor jullie studenten inzetten? Gebruik dan de gesprekskaarten Activerende blend in het curriculum!
Bekijk de handleiding
Bekijk de gesprekskaarten
In elk domein zijn er domeinadviseurs of adviseurs blended leren die een sessie met de gesprekskaarten kunnen faciliteren. Zij beschikken ook over een fysiek doosje gesprekskaarten. Wanneer jullie na een gesprekskaartensessie weten wat jullie behoeften, knelpunten en mogelijke acties zijn, dan is het aan het team om verder keuzes te maken.