Onrust begrijpen begint bij anders kijken

Het essay is de eerste populairwetenschappelijke vrucht van een omvangrijk onderzoek naar de veranderingen die zich sinds het begin van dit millennium in de veiligheidsbeleving hebben voorgedaan, de manier waarop die veiligheidsbeleving tot stand komt én de effecten die deze heeft in de samenleving. Dit onderzoek laat zien dat die effecten verstrekkender en meer divers zijn dan we tot nu toe hebben aangenomen. Zij kunnen zelfs de vorm van maatschappelijke onrust en geweld aannemen. Dit essay bevat een eerste introductie tot het veiligheidspsychologisch perspectief. Het gaat in op wat onder de veiligheidsbeleving van de Nederlandse burger kan worden verstaan, welke elementen die zoal omvat en op welke manier deze doorwerkt in de samenleving. Ik presenteer een paar opvallende trends en mechanismen en destilleer vervolgens een aantal lessen voor wie professioneel wil ‘luisteren’ naar de samenleving. Die lessen hebben zowel betrekking op het ‘wat’ (waarvoor is aandacht nodig?) als op het ‘hoe’ (op welke manier kan daarop meer zicht worden verkregen?). Wie wil weten waar hij (of zij) heengaat moet eerst en vooral weten waar hij of zij vandaan komt.