De onderzoekers van het lectoraat Ecosociaal werk doen onder leiding van lector Richard de Brabander praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek naar de aanpak van maatschappelijke vraagstukken op lokaal niveau. Het onderzoek vindt met name plaats in het sociaal domein en heeft als doel bij te dragen aan een duurzame samenleving die sociaal en ecologisch rechtvaardig is. Het lectoraat richt zich op de sociale gevolgen van de klimaatcrisis en draagt bij aan projecten waarin vergroening en verduurzaming van leefomgeving centraal staan. Ecosociaal werk maakt deel uit van het kenniscentrum Welzijn & Empowerment van het domein Gezondheid, Sport en Welzijn en het Centre of Expertise Preventie in Zorg & Welzijn.
Met het praktijkgericht onderzoek wil Richard studenten en docenten stimuleren tot interprofessioneel samenwerken. Studenten die het interessant vinden om af te studeren met een onderzoeksopdracht op het gebied van Ecosociaal werk kunnen contact opnemen met Richard de Brabander. (Lokale) instellingen en organisaties kunnen bij hem terecht voor verschillende onderzoeksopdrachten of -projecten, maar ook voor masterclasses, workshops en cursussen.
Ecosociaal werk is lid van het landelijke Platform Stad en Wijk. Dit is een samenwerkingsverband van lectoraten dat met praktijkgericht onderzoek inzicht verschaft in en oplossingen aandraagt voor maatschappelijke vraagstukken in stad en wijk.
Daarnaast is Ecosociaal werk lid van het landelijke Platform Lectoren Sociaal Werk. Dit platform bestaat uit ruim dertig lectoren die verbonden zijn aan één van de hogere sociale studies. Doel van dit platform is om bij te dragen aan de beroepsontwikkeling van de lectoren en hun kenniskringen door onderlinge uitwisseling. Het platform wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een sterke kenniscultuur in de sociale sector.
Het lectoraat Ecosociaal werk participeert in de onderzoekslijn Navigating Professional Politics van het omvangrijke NWA-project Social Work and the Art of Crafting Resilient Societies. Dit grootschalige onderzoek start in september 2022 en heeft een looptijd van vijf jaar.
Een belangrijk samenwerkingsverband van gemeenten, instellingen en hogescholen waaraan het lectoraat actief deelneemt, is de Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid. De werkplaats werkt aan een duurzame sociale kwaliteit en richt zich op drie thema’s. Verder neemt Ecosociaal werk deel aan de Sprong Vitale Delta en de academische werkplaats CARE Lab Rotterdam.
Het lectoraat duidt sociale duurzaamheid in termen van sociale en ecologische rechtvaardigheid. Binnen dit thema kijken we naar nieuwe vormen van samenlevingsopbouw die sociale duurzaamheid versterken. Hoe organiseren burgers zichzelf en welke initiatieven ontstaan er om de leefomgeving te verduurzamen? Hoe zorgen we ervoor dat verduurzamen sociaal en ecologisch rechtvaardig is en dat groepen in een kwetsbare positie daarin gehoord en gezien worden?
We richten ons onderzoek op de sociale gevolgen van de klimaatcrisis en de transitie naar een duurzame samenleving. Belangrijke vraag is aan welke maatschappelijke voorwaarden moet zijn voldaan om kwetsbare groepen in de transitie mee te nemen, te ondersteunen, mee te laten praten en - het belangrijkste - serieus te nemen. We willen met ons lectoraat onderzoeken hoe sociaal werkers zich in dit spanningsveld bewegen, welke vormen van collectieve belangenbehartiging effectief kunnen worden toegepast en hoe we politiserend en structureel werken kunnen verbinden met doelstellingen van preventie.
Het werken aan sociale duurzaamheid vraagt om kennis van complexe ecosystemen en het vermogen om deze te analyseren op verschillende niveaus en vanuit verschillende disciplines. Dit vereist een interdisciplinaire aanpak, waarin diverse vormen van kennis, benaderingen en analysemodellen samenkomen. Daarbij gaat het niet alleen om zogenaamde wetenschappelijke kennis, maar ook om ervaringskennis van bewoners, cliënten of kwetsbare groepen. Het vraagt van sociaal werkers dat zij inter- en transdisciplinair kunnen werken en dat zij inzicht hebben in de complexiteit van ecosystemen. Het draait om samenwerking met aangrenzende beroepen, maar ook met economen, stadsontwerpers, architecten en ecologen.
In het lectoraat Ecosociaal werk willen we onderzoeken welke modellen sociaal werkers kunnen helpen om complexe ecosystemen te analyseren en hoe het inzicht kan worden vergroot in de ethisch-politieke aspecten die samenhangen met het bevorderen van sociale en ecologische rechtvaardigheid. Daarbij is het belangrijk dat we niet alleen zoeken naar bruikbare antwoorden, maar ook onzekerheden en controverses in kaart brengen.
Daarbij wil ons lectoraat bijdragen aan het vermogen van studenten en beroepskrachten om een ecosociaal perspectief op maatschappelijke vraagstukken te ontwikkelen. In het lectoraat willen we onderzoeken wat concepten als duurzaamheid en sociale en ecologische rechtvaardigheid, circulaire inclusie en klimaatrechtvaardigheid betekenen voor de uitgangspunten, kernwaarden en werkwijzen van het sociaal werk zelf.
In stadskruidentuin Rotterdamse Munt in de wijk Feijenoord groeit en bloeit niet alleen de peterselie en bieslook. Ook kinderen uit de wijk, mensen in de GGZ en de verslavingszorg én mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt komen hier tot wasdom. In de stadstuin worden ecologische en sociale doelen gecombineerd. Richard de Brabander, lector Ecosociaal werk: "We moeten naar andere vormen van economie, waarbij de mens een bescheidener rol speelt. Minder ikke ikke ikke, maar samen het ecosysteem centraal stellen waar we deel van uitmaken.”
