Effectiever leren door de inzet van video
Dat het gebruik van video in het huidige onderwijs nuttig en effectief kan zijn, zal iedere docent beamen. Maar hoe doe je dat als docent nu echt goed? Wat moet je doen om verschillende typen video te kunnen gebruiken? En hoe zet je video didactisch in? Onder de noemer ‘teach what you preach’ ontwikkelde de onderzoekslijn Teaching, Learning & Technology (TLT) van Hogeschool Inholland twee animaties om docenten op weg te helpen met het gebruiken van video in het onderwijs. “Ons doel is kennis delen, kennis verrijken, adviseren. De animaties en bijbehorende factsheets zijn dan ook door iedereen vrij te downloaden en ter inspiratie te gebruiken”, aldus onderzoeker Estella Griffioen.
Estella Griffioen is als onderzoeker nauw betrokken bij het onderzoeksthema Video in het onderwijs, een van de thema’s binnen de onderzoekslijn TLT. “Video is een van de middelen om het onderwijs te activeren. Waar de docent vroeger de les gebruikte om aan 30 verveelde koppies de theorie uit te leggen en de studenten vervolgens met een berg huiswerk naar huis stuurde, kan hij met de creatieve inzet van video de lessen veel actiever maken. Activerende didactiek, studenten actief deel laten nemen aan de les. Want een actieve student leert beter.” Studenten bekijken voor of tijdens de les de video. Begrijpen ze het niet, dan kijken ze nog een keer. De anderen gaan vast aan de slag met oefeningen, opdrachten of gaan met elkaar over de video in gesprek. “De docent zelf kan rondlopen en gericht uitleg geven of vragen beantwoorden. Of vraagt een leerling een ander te helpen. Je rol als docent verandert en wordt persoonlijker. Van zender van informatie naar coach/begeleider.”
Filmpjes passen in de belevingswereld van studenten. Het spreekt veel meer aan als je zegt: ‘pak je mobiel er maar bij’, dan ‘luister naar me en sla je boek open’.
Leukere lessen
Het gebruik van video heeft voordelen voor de student en docent, mits je goed hebt nagedacht over welke activiteiten in een leerproces je wilt ondersteunen en wat je met het gebruik van video wilt bereiken. Belangrijk hierbij is dat de inzet van video nooit op zichzelf staat, maar altijd verbonden wordt aan andere activiteiten binnen en buiten de les. “Constructive alignment, video en lesinhoud moet je op elkaar afstemmen, dan pas heeft het toegevoegde waarde.” Video heeft in de ogen van Griffioen vele voordelen. “Filmpjes passen in de belevingswereld van studenten. Het spreekt veel meer aan als je zegt: ‘pak je mobiel er maar bij’, dan ‘luister naar me en sla je boek open’. Video is vaak kort en krachtig, voor- of juist achteruit te spoelen en te bekijken op een moment dat het jou uitkomt. In de les maar ook thuis, in de trein of op het terras.” De angst van docenten dat ze zelf video’s moeten maken, is volgens Griffioen ongegrond. “Kijk op YouTube, struin rond op internet. Echt, er bestaat al zoveel bruikbaars! Laat je vooral inspireren door wat je vindt, sluit daarop aan en zet het breed in. Durf te experimenteren, daar leer je van. En je maakt de lessen voor jezelf als docent ook echt leuker.”
Veelzijdig
De onderzoekslijn TLT heeft twee animaties online gezet. De eerste animatie behandelt vijf verschillende werkvormen met video en geeft antwoord op de vraag wanneer je welke vorm gebruikt, wat je nodig hebt en waar je op moet letten. De tweede animatie laat zien welke rol video kan spelen bij de verschillende stappen in het leerproces. Per stap worden doelen en voorbeelden genoemd. Zelf gebruikt Griffioen video ook op heel andere manieren. “Ik laat studenten een vlog maken, interview opnemen of geef ze de opdracht een korte pitch te maken. Je kunt video heel veelzijdig en creatief inzetten. Veel meer dan je misschien denkt.” De onderzoekslijn wil haar bevindingen met zoveel mogelijk mensen delen. Nationaal en internationaal is er veel belangstelling, met regelmaat delen de onderzoekers hun kennis tijdens congressen. Griffioen: “Maar het beste kunnen we onze bevindingen delen… in een video.”
Factsheet 'Soorten video en gebruik in het onderwijs'
Factsheet 'Handreiking voor het didactisch inzetten van video'