Opening BouwLab R&Do op 30 oktober

3D Makers Zone en Inholland Haarlem hebben, samen met andere partners, het initiatief genomen om een Fieldlab in het leven te roepen voor de bouwsector. Op woensdag 30 oktober gaat het BouwLab R&Do (‘research and doing’) officieel van start. Het BouwLab is een nieuw innovatielab in Noord-Holland voor het versnellen van innovaties binnen de bouwsector op het gebied van technologie en duurzaamheid. En dat gaat verder dan alleen praten. “Het is niet puur theoretisch, maar we máken echt dingen”, zegt docent-expert Kristian Dansen. “Ideaal voor studenten om te leren en te spelen!”

De bouwwereld staat onder grote maatschappelijke druk. Want terwijl er in Nederland nu flink gebouwd moet worden, roept de snel veranderende maatschappij tegelijkertijd om een compleet andere werkwijze van de bouwsector. Er zijn veel nieuwe productietechnieken zoals 3D-printen met robots, slimme sensoren en nieuwe duurzamere materialen. Dit leidt tot allerlei mogelijkheden zoals circulair bouwen, eenvoudige modulaire bouwmethoden en andere slimme oplossingen. Voor veel (kleinere) architectenbureaus projectontwikkelaars en MKB-bouwbedrijven zijn deze nieuwe technologieën vaak nog onbereikbaar. Dit kan liggen aan gebrek aan kennis, kapitaal of onderlinge communicatie tussen de verschillende lagen in de bouwsector. Hierdoor loopt de innovatie in de bouw achter.

Innovatiehub
Hoe kun je innovatie versnellen? Met behulp van een plek waar je ruimte en faciliteiten creëert zonder regelgeving, waar je in alle vrijheid kunt samenwerken en experimenteren in inspirerende praktijkcases die direct toepasbaar zijn. En waar je in een open setting kennis met elkaar deelt.

BouwLab R&Do is een innovatiehub die nieuwe bouwtechnologieën toegankelijk maakt voor iedereen die zich hierin wil verdiepen, een testcase wil doen of een pilotproject wil oppakken. Op een zeer laagdrempelige wijze kunnen bedrijven, overheidsorganisaties en onderwijsinstellingen samen werken aan nieuwe innovatieve en circulaire oplossingen en daarbij gebruikmaken van alle faciliteiten van het BouwLab.

Bouwkundedocent Kristian Dansen is dankzij de toegekende EFRO-subsidie (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) één dag per week aanwezig in het BouwLab. Hij ontwikkelt lesmateriaal voor Inholland, maar ook voor bedrijven. Daarnaast begeleidt hij studenten bij hun (afstudeer)projecten. “Onze studenten leren in de praktijk en laten zich dan ook zien. Ze krijgen de kans om voorop te lopen, hoe geweldig is dat! Ze mogen, nee móeten, hier fouten maken: als je continu binnen de lijntjes kleurt, kom je niet vooruit.” Naast Bouwkunde gaat Inholland ook andere opleidingen bij het BouwLab betrekken, zoals Werktuigbouwkunde, Civiele Techniek, Elektrotechniek en Informatica/IT.

Haïtihuis
In de aanloop naar de officiële opening hebben Bouwkundestudenten van Inholland Haarlem het 'Haïtihuis' opnieuw opgebouwd onder begeleiding van bedenker en architect Pieter Stoutjesdijk. Het is een concept-huis dat eerder in het Stedelijk Museum heeft gestaan. Het idee voor dit unieke bouwstuk is ontstaan in 2010 toen een aardbeving vrijwel compleet Haïti platlegde. Pieter kwam in contact met het BouwLab dankzij TU-docent en architect Thijs Asselbergs, die ook verbonden is aan het BouwLab. “Het idee voor het CNC Shelterhuis, oftewel Haïtihuis, was in 2013 mijn afstudeerproject bij de TU Delft. Het sluit goed aan bij de ambities van het BouwLab. Het is een prefab woning waarvan alle onderdelen computergestuurd zijn geproduceerd”, legt Pieter uit.

Een aantal aspecten zorgt voor een fundamenteel andere dan de klassieke bouwmethodes: het gebouw is compleet aangepast aan de omgeving, er is één type materiaal gebruikt – circulair: landbouwafval in de vorm van geperst stro en hooi –, je hebt slechts één machine en een rubberen hamer nodig om hem in elkaar te zetten, zonder schroeven en spijkers, en het is volledig remontabel. “Op papier werkt alles vlekkeloos, maar als je het vervolgens gaat maken, merk je waar je tegenaan loopt. Zo zijn er tijdens het demonteren en het transport toch wat beschadigingen ontstaan. Daar zoeken we hier met de studenten wat creatieve oplossingen voor. Tja, je moet als architect je handen vuil durven te maken!”

Beter betaalbare bouwwerken
Het Haïtihuis wordt in het BouwLab, met toevoeging van wat extra functionaliteiten zoals verlichting en meubels, in gebruik genomen als vergaderruimte. Pieter: “Mijn doel is om deze computergestuurde techniek CNC frees te integreren in de Nederlandse bouwindustrie en daarbij architect, constructeur en bouwer met elkaar in contact te brengen. Dit gaat ervoor zorgen dat we beter betaalbare bouwwerken van hoge kwaliteit kunnen neerzetten.”

BouwLab Live
BouwLab R&Do gaat op woensdag 30 oktober van 15.00 tot 18.00 uur van start met het event ‘BouwLab Live. Naast de officiële aftrap en de overhandiging van de Fieldlabstatus aan BouwLab R&Do als Smart Industry Fieldlab vindt dan ook de talkshow BouwTalks Live plaats, met als gast onder anderen Maxime Verhagen van Bouwend Nederland.