‘Iedereen heeft een eigen rol bij het tegengaan van stagediscriminatie’

Twee lectoren van Hogeschool Inholland willen met het project Stagediscriminatie? Hoeft niet! zorgen dat studenten, docenten en werkgevers met elkaar oplossingen zoeken voor ongelijke kansen onder stagezoekers. Samen met studenten maakten ze een website met videoportretten en een documentaire.

Lectoren Machteld de Jong (Diversiteitsvraagstukken) en Joke Hermes (Inclusion and the Creative Industries). Uit de documentaire Liever Fleur dan Fatima (Skyhigh TV, 2021)

Instituut Gak vroeg Inholland om samen met studenten wetenschappelijk verantwoord onderzoek te doen naar stagediscriminatie. Tegelijk maakte Skyhigh TV de documentaire Liever Fleur dan Fatima, dinsdagavond 25 mei te zien om 21.30 uur op RTL Z. Een goede match, want Machteld de Jong is als lector Diversiteitsvraagstukken al langer bezig met het onderwerp stagediscriminatie. Joke Hermes, lector op de onderzoekslijn Inclusion and the Creative Industries, een team van vijftien studenten en Machteld voerden het twee jaar durende onderzoek uit. Joke: “Als praktijkonderzoekers willen we het fenomeen stagediscriminatie begrijpen, zodat we de praktijk voor studenten kunnen verbeteren.”

Afwijzing heeft veel impact
Niet alleen de cijfers laten Machteld zien dat kansenongelijkheid bij het zoeken naar een stage bestaat, ook uit persoonlijke verhalen maakt ze dat op. “Bijvoorbeeld over werkgevers die teleurgesteld zijn als een veelbelovende kandidaat een hoofddoek blijkt te dragen. Het heeft veel impact als je wordt beoordeeld op eigenschappen die niets te maken hebben met je geschiktheid voor een stage, zoals je naam, religie of uiterlijk.” Na een of meer afwijzingen zijn sommige studenten zo gefrustreerd dat ze willen stoppen met hun studie. “Maar anderen zijn juist strijdbaar en denken: Jammer voor jou dat je mijn talent misloopt!”, zegt Machteld. “We zien studenten dan ook niet als kwetsbaar en zielig. Ze hebben heel veel veerkracht.”

Grotere stagekansen
Daarom richt het project zich op de vraag wat je als student, docent of werkgever aan stagediscriminatie kunt doen. Machteld: “Iedereen heeft een eigen rol bij de oplossing, het is een samenspel.” Dat betekent volgens de onderzoekers dat je als student na een afwijzing niet bij de pakken neer moet zitten. Uitwisseling van ervaringen is erg belangrijk. Reden voor het onderzoeksteam om de zestig geïnterviewde studenten naar hun tips voor medestudenten te vragen. Enkele adviezen die langskwamen, waren een grondige voorbereiding op de sollicitatie, bijvoorbeeld door je te verdiepen in de organisatie, en het schrijven van een foutloze motivatiebrief.

Meer bewustzijn en transparantie
Docenten kunnen studenten daarbij helpen, zegt Machteld. “Maar daarvoor is het wel nodig dat docenten zich bewust zijn van kansenonongelijkheid als het gaat om stages en dat studenten met hun verhaal bij hen terecht kunnen. Studenten gaven aan dat als hun opleiding aandacht besteedt aan stagediscriminatie, ze zich minder kwetsbaar en eenzaam voelen als het hen overkomt.” Last but not least moeten werkgevers transparanter zijn over hun wensen en eisen. Joke: “Voor studenten is het nu vaak totaal niet duidelijk op grond waarvan ze worden afgewezen. Door betere feedback kunnen zij en de opleidingen beter anticiperen op de verwachtingen van de arbeidsmarkt.”

Liever Fleur dan Fatima
Twee derde van de vijftien studenten in het onderzoeksteam studeerde bij Inholland. Het viel Joke op dat zij heel gemotiveerd waren. “Niet per se omdat ze zelf ervaring hebben met stagediscriminatie, maar omdat het onderwerp ze zo aan het hart gaat.” Hun werk leidde tot de website inholland.nl/stagediscriminatie waarop het onderzoeksrapport staat. Ook de videoportretten en de documentaire Liever Fleur dan Fatima van Skyhigh TV zijn er te bekijken. In de docu worden (oud-)studenten gevolgd die zoeken naar een stage en willen bijdragen aan een oplossing. Deskundigen uit het werkveld bespreken hoe betrokkenen het vraagstuk kunnen oplossen.

De twee lectoren roepen studenten op om bij vragen contact op te nemen en om hun ervaringen met stagediscriminatie te delen. Joke: “Wij zoeken weer nieuwe studentonderzoekers en we kunnen studenten in contact brengen met anderen.”