VR-game ReAction gelanceerd bij Inholland Haarlem

Collegezaal K1.01 van Hogeschool Inholland Haarlem biedt een verrassende aanblik, met agenten in vol ornaat, een tafel vol steekwapens en een burgemeester in een net geruit pak. Onder grote belangstelling wordt hier de VR-game ReAction gepresenteerd. Een spel dat steekgeweld onder minderjarigen moet voorkomen. Hogeschool Inholland is één van de partners in dit project.

Wapenbezit onder jongeren is de afgelopen jaren verviervoudigd. De politie pakte vorig jaar 1.268 minderjarigen op met messen en andere wapens. Het werkelijke aantal wapens in handen van kinderen ligt waarschijnlijk veel hoger. Dat leidt regelmatig tot tragedies. Vorig jaar werd de 15-jarige Tim van der Steen uit Middelburg doodgestoken door twee minderjarige broers om een schuld van 50 euro. Op een schoolplein in Rotterdam werd een 14-jarige medeleerling neergestoken. En een paar weken geleden staken drie jonge tieners in Den Haag een snackbarhouder dood.

Preventie
De bedenkers van ReAction, jongerenwerkers Bas Ouwens en Nikkie Siersma van Mee & de Wering in Den Helder, willen met dit spel hier bijdragen aan preventie. Siersma: “Een aantal jaar geleden zagen we dat steekwapens ook in Den Helder 'normaler'  worden onder steeds jongere kinderen. Een mes pakken uit het keukenblok of de keukenlade gaat heel gemakkelijk. Als jongeren zich veiliger voelen met een mes of zich willen verdedigen tegenover anderen is er iets goed mis in deze maatschappij. Daarom kwamen we op dit idee.’’

"We moeten veel meer hier het gesprek over aangaan met jongeren", vertelt jongerenwerker Nikkie Siersma in een reportage van NH Nieuws over de VR-game.

Lilian Linders, lector Empowerment en Professionalisering bij Hogeschool Inholland: “Gamen is een onderdeel van de leefwereld van jongeren. We zien dat het probleem van steekgeweld groeit, hopelijk draagt dit bij aan de oplossing. Het gaat vooral om bewustwording. Jonge kinderen hebben niet door dat ze hun hele leven op het spel zetten, en het leven van hun slachtoffers. Inholland gaat daarom onderzoek doen naar de impact van deze game. Technologische innovaties worden nog niet veel ingezet in social work, dus het is belangrijk om initiatieven als ReAction goed te monitoren.”

Denkwerk
Behalve vertegenwoordigers van gemeenten, reclassering, jongerenwerk en onderwijs, telt de zaal ook een aantal ervaringsdeskundigen. Jowi is één van hen. Hij was betrokken bij de ontwikkeling van de game. “Ik was als 11-jarige bij ons buurthuis aan het spelen toen ik zag dat twee jongens mijn fiets jatten. Ik dacht niet na en ging eropaf, maar één van die jongens had een mes. Hij heeft mijn pols doorgesneden en het had niet veel gescheeld of ik was er niet meer geweest. Ik was vroeger geen gemakkelijke jongen. Daardoor ken ik veel jongerenwerkers. Zij hebben ervoor gezorgd dat ik uiteindelijk stappen vooruit heb kunnen zetten. Ik vond het leuk om met Bas en Nikkie aan dit project te werken. Ik heb samen met hen realistische situaties bedacht en ben uiteindelijk één van de karakters in de game. Af en toe deden m’n hersenen pijn van al het denkwerk, maar ik ben trots dat de game er nu is!”

Zaanstad is één van de gemeenten die financieel heeft bijgedragen en testgemeente is voor het uitrollen van de game. In Zaanstad werd in 2017 een jongen doodgestoken. Burgemeester Jan Hamming draagt het project daarom een warm hart toe. Hamming: “Het is belangrijk om jongeren in hun eigen taal aan te spreken en met hen in gesprek te gaan. Deze tool sluit aan bij hun belevingswereld. Als gemeente kunnen wij lering trekken uit hun antwoorden tijdens het spelen van de game. Als wij weten waarom jongeren zich onveilig voelen en een mes dragen, kunnen wij hierop anticiperen. Het is niet alleen maar met het vingertje wijzen. We moeten ons allemaal inzetten en deze game draagt daar aan bij. Wat (dodelijk) geweld doet met de omgeving is niet te overzien. Als wij hiermee meer bewustzijn creëren over de eventuele gevolgen van het dragen van een steekwapen, dan financieren wij dat graag! Incidenten komen te vaak voor, we moeten het tij keren.”

VR-brillen
Evert van Rest, docent en onderzoeker Sport en Maatschappij bij Inholland Haarlem en presentator van de middag, sluit de presentatie af met een oproep. Hij vraagt de zaal vooral na te denken over hoe zij de game in hun eigen werk kunnen inzetten. ReAction is namelijk gratis beschikbaar voor gemeenten. Zij hoeven hun jongerenwerkers alleen nog te voorzien van de benodigde VR-brillen en andere apparatuur. Binnenkort komt er ook een online training beschikbaar en de makers zijn bereid om te helpen of te adviseren bij de implementatie. De reclassering ziet het wel zitten om deze game als voorlichting in te zetten, als aanvulling op een taakstraf. En in Zaanstad komt een kunstwerk van alle door de jeugd ingeleverde steekwapens. Misschien is de game daar wel een mooie aanvulling op. Evert: “Het probleem groeit, hopelijk hebben we hiermee een stukje van de oplossing in handen.”