Een ‘total legal experience’ als lectorale rede
Met muziek, theater en diverse sprekers en studenten aan het woord, was de lectorale rede van Ineke van den Berg, Inholland-lector Toegankelijkheid van het Recht, ongebruikelijk te noemen. Het was een rede waarin het aanwezige publiek spiegels kreeg voorgehouden door theatergezelschap Blij & Vrij en door studenten. Een rede ook met mooie verhalen en waarin de mens duidelijk centraal stond. Collegelid Huug de Deugd, die Van den Berg installeerde, noemde het een ‘total legal experience’.
Met haar programma liet Van den Berg zien hoe belangrijk het is om het recht toegankelijker te maken. Marnix Eysink Smeets, Inholland-lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid, schetste de trend dat we als samenleving de afgelopen jaren met veel nieuwe soorten van misdaad te maken hebben gekregen: “Dat heeft effect op ons gevoel van veiligheid. Die effecten worden sterker door de veranderende context en hebben als gevolg dat nu ook ons gevoel van rechtvaardigheid in het geding komt. Waar er al een onderzoekslijn over ‘human security’ was, is er nu dan ook behoefte aan een onderzoekslijn ‘human justice’. Een onderzoekslijn die past binnen het domein waar aandacht is voor duurzaam organiseren met de menselijke maat.”
Praktijk belangrijker dan theorie
Zelf haalde Van den Berg aan dat er ook in de juridische wereld meer aandacht moet zijn voor de mens in plaats van voor de regels. Minder recht uit boeken, maar recht in actie (law-in-action). Het inzetten van studenten in haar onderzoek is voor Van den Berg dan ook vanzelfsprekend. Zij ziet onderzoek als een didactisch model, wil studenten de kans geven om geleerde vaardigheden in de praktijk in te zetten en gelooft in andere vormen van afstuderen dan het schrijven van een scriptie: "Inholland staat voor persoonlijk en dichtbij en dat past uitstekend bij mijn werkwijze. Ik wil in mijn werk altijd de verbinding maken met zowel het onderwijs als de samenleving en op die manier praktische en nuttige oplossingen vinden." Legal Design Thinking is volgens Van den Berg de methode om dit te bewerkstelligen.
"Ik pleit voor minder recht uit boeken en meer recht in actie."
Dat de praktijk en het perspectief van de burger voorop moeten staan, was ook de mening van een van de studenten die deelnam aan het narratieve onderzoek in Rotterdam-Zuid. Bilal Saidi: “Ik leerde tijdens het onderzoek dat je de theorie van gesprekstechnieken weliswaar in de klas kunt leren, maar dat je in de praktijk met échte mensen te maken hebt en een gesprek dan heel anders kan uitpakken.”
Studente Asya Altundag gaf tot slot het publiek een boodschap uit het hart mee: ”Je ziet meestal niet aan iemand wat hij of zij heeft meegemaakt. Hoe iemand in de situatie is beland waarin hij of zij zit. Toon daarom meer geduld en begrip in conflicten.” En zoals Eysink Smeets het eerder in zijn voordracht verwoordde: “Begrijp, voordat je begrepen wilt worden.” Het zou zomaar de sleutel kunnen zijn tot toegankelijkheid van het recht.
