‘Niet data maar informatie helpt onze samenleving verder’

De hoeveelheid data neemt exponentieel toe. Je merkt het al als doorsnee nieuwsconsument. Bleef je pakweg 20 jaar prima op de hoogte om met je krant en het journaal op televisie, nu flitsen de berichten via social media je om de oren. Hoe gaan we maatschappelijk om met al die data? En hoe destilleer je uit die lawine de informatie waarmee je echt iets kunt? Dat is waar Ander de Keijzer als kersverse lector Data Driven Smart Society zijn pijlen op gaat richten.

Lector Ander de Keijzer zet meteen één ding recht: hij is geen lector in ‘big data’. “Met dat containerbegrip heb ik niet zo veel. Het gaat mij niet om het feit dat er veel data is. Interessanter is om na te gaan wat je ermee kunt. Ik praat daarom liever over datascience. Hoe kun je uit data snel de goede informatie halen die voor ons persoonlijk bestaan en voor de maatschappij nuttig is?” Met ouderwetse technieken om gegevens te verwerken gaan we het volgens De Keijzer niet redden. “In wezen gebruiken we nog steeds het principe van de relationele database, bedacht in 1970 door de Britse informaticus Edgar Codd. De kern ervan bestaat uit tabellen met rijen en kolommen. Maar daarmee is de exponentiële groei van data niet behapbaar.”

Per definitie multidisciplinair
De Keijzer gaat de stortvloed aan data in twee stappen te lijf. “Eén is het beheren van data. Hoe sla je dat op een slimme manier op zodat je er ook snel bij kunt komen en er iets mee kunt? Punt twee gaat om het verwerken van data. Hoe maak je er binnen afzienbare tijd bruikbare informatie van? Fijn van mijn rol als lector is dat dit vraagstuk niet puur theoretisch is. Bij een hogeschool als Inholland mag ik me ook richten op de toepasbaarheid. Dit hoort ook bij mijn werk als datascientist. Aan data op zich heb je niet zo veel. Het krijgt pas betekenis in een bepaalde context, in een ander vakgebied. Mijn werk is daarmee per definitie multidisciplinair.”

Voor agrifood en gezondheidszorg
Bij Inholland zoekt De Keijzer de meerwaarde van data op het gebied van agrifood en gezondheidszorg. “In beide sectoren liggen veel kansen. Met data kun je in de landbouw bijvoorbeeld veel efficiënter omgaan met grond en daarop beter de gewaskeuze afstemmen. In de zorg kun je patiënten met behulp van sensoren heel goed monitoren zonder dat daar altijd een arts bij aanwezig moet zijn. Het zijn zomaar twee voorbeelden waar we meteen mee aan de slag kunnen. Kijk naar de landelijke staking op 20 november van het ziekenhuispersoneel. Zij klagen terecht over de werkdruk. Door op basis van data meer informatie over patiënten op te halen, nemen we personeel werk uit handen. Let op: ik heb het niet over het overnemen van werk. IT moet altijd dienend zijn, ons helpen. En digitalisering kan de zorg ook verbeteren. Sommige ziekteverschijnselen zijn bijvoorbeeld zo subtiel dat technologie ze beter kan detecteren dan een arts. Als daarmee progressieve ziekten kunnen worden opgespoord, kunnen we eerder interveniëren wat de kwaliteit van ons leven verbetert.”

Vooral leuk
De Keijzer kan eenvoudig betogen wat het maatschappelijk belang is van zijn werk als datascientist. “Maar studenten wil ik vooral meegeven hoe leuk mijn vakgebied is. Natuurlijk, datascience kan best lastig zijn. Het grenst aan wiskunde en daar schrikken sommige mensen bij voorbaat al van. Maar ik weet van mijn tijd als student dat de moeilijkste vakken uiteindelijk vaak ook de interessantste waren. En laten we eerlijk zijn: data beïnvloedt ons dagelijks leven. Je zoek- en klikgedrag op websites en social media: je laat continu digitale sporen na. Het is goed om je daar bewust van te zijn en hier iets meer van te weten.”