Gezondheid van mens, dier en milieu onafscheidelijk

Wekenlang hebben de Delftse Inholland-studenten Tamara, Thomas, Marvin en Nathan er naartoe gewerkt. Het symposium One Health and Beyond in Den Haag. Ze organiseerden samen met FICA het symposium als onderdeel van hun opleiding. Het symposium stond in het teken van de gezondheid van mens, dier en milieu. Tamara: ‘’Het is heel leuk en interessant om dit te mogen organiseren, maar het samenwerken was wel lastig. We hebben natuurlijk allemaal andere vakken en dingen te doen doordeweeks, maar we zijn heel blij met het eindresultaat!”

Gastspreker Ton Lossonczy

Vermenging van ziektes
De eerste gastspreker Ton Lossonczy, docent van Hogeschool Inholland en gespecialiseerd in voeding, vertelt op het symposium over de vermenging van ziektes. Voorheen maakte men strikt onderscheid tussen voorkomende ziektes in rijke welvarende landen en arme landen. Ziektes die vaak voorkomen in derdewereldlanden zijn kinderziektes, infectieziektes en ondervoeding. Hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en longaandoeningen komen meer in rijke landen voor. Risicofactoren voor deze 'welvaartziektes' vloeien voort uit het gedrag van mensen, zoals roken, te veel zoutinname, alcoholgebruik en een gebrek aan lichaamsbeweging. “Veel kinderen in welvarende landen worden met de auto naar school gebracht en weer opgehaald”, zegt Lossonczy.

Dat bovengenoemde ziektes nu 'vermengen' heeft verschillende oorzaken. Ten eerste daalt de vaccinatiebereidheid in welvarende landen. ‘’Veel minder mensen laten hun kind inenten en dat baart veel zorgen’’, aldus Lossonczy. Ten tweede reizen mensen veel gemakkelijker tegenwoordig. In een mum van tijd kan een ziekte zich verder verspreiden als het wordt 'meegenomen' in het vliegtuig naar een ander land. Daarbij is er een toename van exotische dierenziektes in welvarende landen door klimaatverandering. Aan de andere kant zie je in derdewereldlanden een toename van welvaart. Al deze oorzaken zorgen ervoor dat de lijn tussen ziektes die voorkomen in welvarende en armen landen steeds verder vervaagt.

Gastsprekers Tineke Kramer en Jonathan Breemhaar.

Huisdieren verminderen stress
Tineke Kramer vertelde over One Health, een digitaal platform voor professionals uit het 'humane en veteriniaire domein waarmee ze zich richt op onderwijs-, onderzoek- en projectontwikkeling. Zij ging in op de veiligheid van dierlijke producten in relatie tot trends in de maatschappij zoals BARF (Bones And Raw Food). Als mensen hun huisdier BARF voeden, houdt dit in dat zij hun huisdier vers voedsel geven. Maar is dit wel slim?

“We geven onze huisdieren steeds vaker vers voedsel, kleden ze aan en nemen ze soms zelfs mee aan tafel. Maar jonge dieren kunnen heel ziek worden van vers voedsel en je kunt er zelf ook ziek van worden. Dieren kunnen immers bacteriën en parasieten doorgeven aan mensen”, aldus Kramer. "Dit terwijl er in gewoon dierenvoer allerlei belangrijke stoffen zitten die een huisdier nodig heeft. Door je huisdier BARF te voeden mist hij allerlei belangrijke voedingstoffen."

Vlees uit de machine
Vleesproductie is een van de meest schadelijke industrieën voor onze planeet. “Maar liefst 18 procent van de broeikasgassen is afkomstig van de vleesindustrie”, vertelt Jonathan Breemhaar van Mosameat. Dat is niet gek als je bedenkt dat er veel voer en water verbruikt wordt om een dier te laten opgroeien. Al veel industrieën zijn door de eeuwen heen afgestapt van het gebruik van dieren om processen sneller en efficiënter te maken, maar de voedselindustrie is nog altijd zeer afhankelijk van dieren.

Om dit te veranderen werkt Breemhaar aan de productie van kweekvlees met behulp van een ‘meat machine’. “Eerst neem je een kleine sample van een koe. Daarna zorg je ervoor dat die ene cel van de koe zich gaat vermenigvuldigen”, zegt Breemhaar. Volgens Breemhaar zal het nog jaren duren voordat de machine de impact heeft die hij en zijn collega’s van Mosameat zouden willen. Breemhaar: “We moeten blijven innoveren. Alleen dan kunnen we een duurzame en gezonde wereld creëren met respect voor dieren.”

Bijengezondheid
De gezondheid van bijen staat wereldwijd onder druk. Dit is niet alleen een ecologisch probleem, maar ook een potentieel gevaar voor de productie van gewassen. Bijen spelen een essentiële rol in de bestuiving hiervan. Er zijn verschillende bedreigingen voor de bij: te weinig bloeiende planten, pesticiden en verkeerd gedrag van imkers.

De grootste bedreiging voor de bijengezondheid is echter een parasiet: de varroamijt. Frens Pries, onderzoeker bij de Inholland-opleidingen in het cluster Life Sciences & Chemistry werkt al jaren aan een oplossing voor deze bedreiging in samenwerking met de Europese stichting Arista Bee. Pries: “We kijken naar het gedrag van de bijen die resistent zijn voor de varroamijt, vervolgens naar het dna van die bijen en hoe deze goede genen overgedragen worden aan nakomelingen.” Volgens Pries kunnen we de bijen zelf ook helpen door bloemen in onze tuin of op ons balkon te plaatsen die in de herfst bloeien.

Kleine plantjes met veel smaak
Het symposium werd afgesloten met een 'plantenproeverij' van Koppert Cress. Koppert Cress is gespecialiseerd in Cressen, kleine planten met veel smaak en werkt met een duurzaam systeem. “We gebruiken geen gas in de kas, geen gif en alleen led-verlichting”, zegt Bart Olde Agterhuis, strateeg voeding en gezondheid bij Koppert Cress. “Vanuit de tuinbouw kunnen we een bijdrage leveren aan de gezondheid van mensen. We willen niet de meeste broccoli per vierkante meter maken, maar de lekkerste en gezondste”, aldus Agterhuis. Tijdens de proeverij werden er cressen geproefd die smaakten naar onder andere komkommer, anijs, mosterd, limoen en ui.

FICA-award
De winnaars van de FICA-Award zijn Juliette Valkier en Andjanie Somaidien, twee studenten Food Commerce & Technology in Delft die een prachtig product hebben ontwikkeld. Juliette en Andjanie maken granola uit pulp-afval (reststroom van fijngemaakte vruchten) van juicebars. Ze zijn daarbij in eerste instantie gestimuleerd door SUCH (Startup Campus Haarlem) en mochten vervolgens meedoen aan de Ecotrophelia (een internationale prijsvraag) en de Wij Inholland award. Deze prijzen gingen net aan hun neus voorbij. Toch hoort er een eerste prijs bij het idee van Juliette en Andjanie, want het idee is te prachtig om niet mee door te gaan. Dat doorzettingsvermogen verdient frisse aanmoediging, dus het FICA-award 2018 is geheel op zijn plek bij deze twee ondernemende studenten, volgens de jury. Juliette: “We wisten eerst niet van het FICA-award af, dus het is echt een verassing en we vinden het heel tof!”