Stadslab Vergrijzing: verbinding van onderzoek, onderwijs en praktijk
Vergrijzing is een actueel thema in de Delftse woonwijk Tanthof. Het aantal inwoners dat 65 jaar of ouder is, groeit. Docenten en studenten van verschillende onderwijsinstellingen kijken samen met gemeente, maatschappelijke organisaties én bewoners naar de problemen, kansen en oplossingen rond dit vraagstuk. Gerben Helleman, onderzoeker bij Dynamiek van de Stad, is vanuit Hogeschool Inholland kennismakelaar en fungeert daarbij als verbindende schakel.
Tanthof, gelegen in het zuidwesten van de stad Delft, is gebouwd in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. De gezinswijk met veel eengezinswoningen is de laatste jaren langzaam aan het transformeren. Zo was in 1993 nog maar 3 procent van de bevolking 65 jaar of ouder. Nu is dit al 18 procent. Gerben: "Er is vooral een toename van het aantal ‘empty nesters’: huishoudens van het eerste uur waarvan de kinderen het huis uit zijn. Deze vergrijzing brengt verschillende vraagstukken met zich mee: hoe kunnen ouderen bijvoorbeeld langer zelfstandig thuis blijven wonen? Welke voorzieningen zijn er nodig om te voldoen aan het toenemende aantal senioren? Hoe kan de openbare ruimte worden aangepast zodat deze geschikt is voor mensen met een fysieke beperking? Hoe voorkom je vereenzaming onder het toenemende aantal alleenstaande ouderen? En hoe ga je om met dementie?"
Stadslab
Om deze vraagstukken te onderzoeken is er onlangs een zogenaamd Stadslab opgericht: een meerjarig en interdisciplinair onderzoekstraject waarbij tal van studenten worden ingezet. "Vanuit hun opleiding gaan studenten samen met hun docenten en opdrachtgevers met praktijkgerichte vragen aan de slag. Dat is goed voor de talentontwikkeling van de studenten, maar tegelijkertijd levert het ook nieuwe inzichten op voor de wijkbewoners, de maatschappelijke organisaties en de gemeente." Zo snijdt het mes volgens Gerben aan twee kanten.
Er hebben al eerder leerzame onderzoeken plaatsgevonden in Tanthof, vervolgt hij. "Zo heeft een student van Hogeschool Inholland geholpen om de vervoers- en verkeersstromen in de wijk in kaart te brengen. En is de opleiding Landscape and Environment Management betrokken bij een onderzoek naar het beheer van de openbare ruimte. Dit zijn echter allemaal eenmalige onderzoeken, gestart vanuit één opleiding, één kennisinstelling en met een duidelijke kop en staart. Voor complexere vraagstukken, zoals vergrijzing, is het echter van belang dat meerdere opleidingen en deskundigen gezamenlijk werken in een meerjarig onderzoek. Vandaar dat we met een Stadslab zijn gestart waar we diverse disciplines aan elkaar koppelen en al lerende weg onderzoek verrichten."
Koppelen van vraag en aanbod
"Vanuit Dynamiek van de Stad spelen we een bepalende rol in het ophalen van de vragen uit de wijk en het vervolgens koppelen van deze vragen aan docenten en studenten. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een kennisagenda. Hierin staat de kennisbehoefte van de diverse partijen uit de wijk, die vervolgens is vertaald naar onderzoeksvragen. Dit op basis van tal van gesprekken, bijeenkomsten, bewonersonderzoeken en statistieken." Met deze kennisagenda onder de arm zijn diverse opleidingen van De Haagse Hogeschool, TU Delft én Hogeschool Inholland gevraagd of ze een bijdrage kunnen leveren aan de gewenste kennisontwikkeling. De eerste onderzoeken zijn nu gestart.
Gerben besluit: "Als makelaar zorgen we er voor dat de belangen van de verschillende partijen worden behartigd en dat alle verwachtingen op één lijn komen. Zo werken we per onderzoek toe naar een eindproduct waar iedereen wat aan heeft. Deze werkwijze blijkt goed aan te slaan bij studenten, omdat ze mogen meedenken en meewerken aan oplossingen voor echte vraagstukken waar vervolgens ook wat mee gedaan wordt."
Ook interesse om een bijdrage te leveren? Laat het weten via gerben.helleman@inholland.nl