De onderzoekslijn Dynamiek van de Stad doet onder leiding van lector Guido Walraven praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek naar de aanpak van maatschappelijke vraagstukken op lokaal niveau. Het onderzoek vindt met name plaats in het sociaal domein en heeft als doel mee te werken aan een veerkrachtige samenleving die goed is voorbereid op sociale risico’s, die sociale kernwaarden bevordert als participatie, sociale cohesie en die uitsluiting en ongelijkheid bestrijdt en voorkomt. De onderzoekslijn maakt deel uit van de onderzoeksgroep Welzijn & Empowerment van het kenniscentrum De Gezonde Samenleving.
Met het praktijkgericht onderzoek van de onderzoekslijn wil Walraven studenten en docenten stimuleren tot interprofessioneel samenwerken. Studenten die het interessant vinden om af te studeren met een onderzoeksopdracht op het gebied van Dynamiek van de Stad kunnen contact opnemen met Guido Walraven. (Lokale) instellingen en organisaties kunnen bij hem terecht voor verschillende onderzoeksopdrachten of -projecten, maar ook voor masterclasses, workshops en cursussen.
De onderzoekslijn Dynamiek van de Stad is lid van het landelijke Platform Stad en Wijk, een samenwerkingsverband van lectoraten die door middel van praktijkgericht onderzoek inzicht verschaffen in en oplossingen aandragen voor maatschappelijke vraagstukken in stad en wijk. De focus ligt daarbij op de thema’s participatie en veerkracht. Het platform werkt aan een betere kennisuitwisseling tussen (docent)onderzoekers van verschillende hogescholen en aan kennisontwikkeling door het bundelen van onderzoeksresultaten en het opstarten van stedenvergelijkend onderzoek. Met behulp van het platform willen de betrokken onderzoekslijnen een herkenbare positie creëren in het veld van onderzoek, advies, beleid, praktijk én onderwijs. Om zo ook een bijdrage te leveren aan de expertiseversterking en beroepsontwikkeling van (aankomende) professionals.
Leren van succesvolle initiatieven van onderop
Bewonersbedrijven zijn een vruchtbare manier om gebruik te maken van de kracht van burgers in de aanpak van maatschappelijke vraagstukken in de eigen leefomgeving. Dit heeft een groei van verschillende bewonersbedrijven, zoals wijkondernemingen, wijk bv’s en wijkcoöperaties, als gevolg. Wat zegt de wetenschappelijke literatuur over bewonersbedrijven? Wat zijn de succesfactoren en dilemma’s, welke aanbevelingen zijn er te geven? Dynamiek van de Stad heeft het onderzocht en er een notitie over geschreven.
De onderzoekslijn kijkt binnen dit thema naar nieuwe vormen van stedelijk burgerschap met de civil society als vertrekpunt. Hoe organiseren burgers zichzelf, hoe interacteren ze met met overheden en marktpartijen en welke nieuwe vormen van burgerschap ontstaan er. De overheid propageert actief burgerschap en veel burgers gaan in zelfregie aan de slag. De onderzoekslijn duidt deze ontwikkeling in termen van democratische vernieuwing en bekijkt wat ervan te leren en te verwachten valt.
Binnen dit thema kijkt de onderzoekslijn naar nieuwe werkwijzen in het sociaal domein. Door de drie recente decentralisaties is het sociaal domein ingrijpend veranderd. Veel verantwoordelijkheden zijn bij de gemeente komen te liggen. Dat moet niet alleen leiden tot meer efficiëntie en effectiviteit, maar ook tot het ontwikkelen van nieuwe werkwijzen, die beter passen bij de verwachtingen en behoeften van cliënten. De focus ligt op integraal werken, de samenwerking tussen formeel en informeel en jeugd in kwetsbare situaties.
Binnen dit onderzoeksthema wordt er gekeken naar nieuwe vormen van samenwerking, ondernemerschap en innovatie op het snijvlak van overheid, markt en maatschappelijk middenveld. Er is een kritische blik op begrippen als sociaal ondernemerschap en sociale innovatie. Er is ook onderzoek naar de groei van ‘nieuwe’ hybride organisatievormen (zoals coöperaties en sociale ondernemingen) en de druk vanuit de overheid op organisaties uit het maatschappelijk middenveld om te professionaliseren en ondernemender te worden.
