Studenten Facility Management ontwerpen eigen ‘learning space’

Vanaf het komende studiejaar wordt het onderwijs van de opleiding Facility Management (FM) compleet anders ingericht: studenten gaan vanaf dag 1 projectmatig aan de slag met praktijkgerichte vraagstukken, waarbij docenten als coach vraaggestuurde kennis aanbieden. Voor een dergelijke onderwijsvorm heb je ook een ander soort onderwijsruimte nodig dan een klassiek simpel leslokaal. Aan de vooravond van de bouw van het nieuwe Inholland-pand in de Amsterdamse Sluisbuurt is deze behoefte extra relevant. Hoe zou zo’n ruimte eruit moeten zien? Als iemand binnen Inholland deze vraag kan beantwoorden, dan is dat wel de FM-student zélf: daarom vroegen de opleiding en de Inholland Serviceorganisatie Diemen aan derdejaarsstudenten om een ‘learning space’ te ontwerpen.

De opleiding Facility Management zocht een paar maanden geleden contact met de serviceorganisatie: “We zijn met facilitaire zaken in gesprek geraakt om te kijken of we experimenten kunnen doen waar we straks in de Sluisbuurt wat aan hebben”, vertelt Elze Reitsema, docent van de minor Workplace & Real Estate Management. “Ik zag het programma Creative Growth Initiative als voorbeeld – speciaal daarvoor is in Diemen een eigen ruimte ingericht voor projectmatig werken – maar ik wilde nog nét even een stapje verder gaan in het creëren van een eigen projectruimte voor onze studenten.”

Ontwerpvrijheid
Geen klassen meer, maar alle tachtig eerstejaarsstudenten in één leerlandschap, met docenten daar middenin, om hen elke dag indien nodig ondersteuning te bieden. Dat was het idee. “Voor zoveel studenten moet je inmiddels een hele vleugel uitbreken, haha!” Binnen de minor Workplace & Real Estate Management, waarin derdejaarsstudenten zich richten op huisvesting en ruimtegebruik, hebben acht teams een learning space ontworpen voor hun (toekomstige) medestudenten. Elk groepje kwam met een eigen oplossing. Elze: “De ruimte op de eerste verdieping (A1.18 en A1.20) was al aangewezen en we gaven ze ook wat randvoorwaarden mee, maar daarbinnen kregen ze volledige ontwerpvrijheid.”

Myrthe Dortants, die zich vanuit de serviceorganisatie bezighoudt met facilitaire zaken en huisvesting, is samen met Merel de Boer aangesloten als projectleider van de verbouwing van de twee voormalige leslokalen. “Ik heb echt bijzondere en creatieve ideeën voorbij zien komen. We hadden wel duidelijk een top 3 van beste ontwerpen, maar uiteindelijk hebben we uit alle acht voorstellen de leukste elementen gehaald, die eigenlijk ook het beste aansloten op het beeld dat wij zelf voor ogen hadden. We zijn nu de ideeën aan het finetunen, ook bijvoorbeeld om – zeker nu in deze coronatijd – te kijken welke audiovisuele middelen we erbij in kunnen zetten, zodat je een goede verbinding hebt met studenten thuis en dan zo ook samen kunt werken. Straks geven we er een klap op en dan gaan we deze zomer verbouwen en inrichten.”

Meeproeven
De focus ligt op eerstejaarsstudenten, zeker nu ons land voorlopig nog een anderhalvemetersamenleving blijft: er mogen in september maximaal 20-25 studenten tegelijk in de ruimte zijn. Myrthe: “Maar ook de ouderejaars moeten kunnen ‘meeproeven’ en zich uitgenodigd voelen om samen te werken. We doen dat door de lobby erbij te betrekken en andere werkplekken die er in de buurt liggen. Op die manier wordt de hele etage aantrekkelijk om te studeren. Het is ook mooi als je gelijk ziet: hier zit de opleiding Facility Management.” Elze vult aan: “Bovendien gaat de learning space niet op slot. Ik schat in dat er vrijwel altijd bezetting zal zijn. Het is verder nog een beetje koffiedik kijken hoe de ontwikkelingen de komende maanden zullen zijn. Ik vind het belangrijk om binding te krijgen met eerstejaarsstudenten. Die krijg je niet met een beeldscherm, daar geloof ik niet in. Daarom is het ook goed dat er relatief veel verblijftijd in Diemen voor eerstejaars wordt gereserveerd.”

Welke ontwerpideeën worden nu eigenlijk overgenomen voor de learning space? “We gaan bijvoorbeeld met zones werken die elk een eigen kleur krijgen”, legt Myrthe uit. “De ontspanningsplek wordt groen en de focusplek geel. Groepswerk vindt plaats in de blauwe zone. Die kleuren laten we terugkomen in meubilair en wanden. Daarnaast zorgen we voor veel diversiteit in meubilair: afwisseling in hoog en laag, projecttafels, treinzitbanken en een tribune voor presentaties. En er komt een kurkwand waarop je helemaal los kunt gaan door er van alles aan op te hangen en daardoor dingen makkelijk visueel te maken. Het moet echt als hun eigen ruimte gaan voelen.”

Nieuwbouw in de Sluisbuurt
“Ik zie een verschuiving in het ruimtegebruik”, geeft Elze aan. Om te kunnen focussen werk je thuis; ontmoeten en samenwerken doe je in het gebouw. Steeds vaker wordt een andere vlakverdeling in onderwijsgebouwen gehanteerd, met hellende vloeren en grote tribunes waar vaak ook nog zitjes op te vinden zijn.” Myrthe haakt daarop in: “In onze nieuwbouw in de Sluisbuurt zie je in de entreehal al een soort tribunevorm. Die gaat mee met de etages. Je kunt die tribunevorm gebruiken voor evenementen, maar ook om elkaar te ontmoeten en samen te werken. En er komen veel meer learning spaces naast theorielokalen. Daarom is het ook zo goed dat we er nu in Diemen al mee gaan werken.”

Elze: “We gaan ons onderwijs inrichten met praktijkvraagstukken. Het leuke is dat dit dus gelijk al zo’n praktijkvraagstuk was. En deze samenwerking tussen de FM-opleiding en FM-afdeling van Inholland is echt een win-win. We zijn elkaar de afgelopen periode ook op andere fronten gaan helpen. Er is bijvoorbeeld een groep studenten gedoken op coronamaatregelen in ons gebouw. Een goede ontwikkeling, vind ik zelf!”