Woonchallenge voor studenten Bouwmanagement & Vastgoed

Een leegstaand bedrijfsverzamelgebouw transformeren tot huisvesting voor jongeren én er daarmee aan bijdragen dat jongeren uit West-Friesland in Hoorn blijven wonen. Met die uitdagende opdracht gingen derdejaarsstudenten Bouwmanagement & Vastgoed/ Ruimtelijke Ontwikkeling van Hogeschool Inholland Haarlem aan de slag. Met creatieve en verrassende concepten tot gevolg.

Het idee voor deze ‘Woonchallenge’ kwam van de gemeente Hoorn, dat optreedt namens de gehele regio West-Friesland. Wanneer jongeren gaan studeren of werken, vertrekken zij vaak uit deze regio. Om dit tegen te gaan, is in samenwerking met de Provincie Noord-Holland het Woonakkoord West-Friesland opgesteld, met aantrekkelijke jongerenhuisvesting als één van de speerpunten. De gemeente benaderde Kees Hermans, eigenaar van een vrijwel leegstand bedrijfsverzamelgebouw dat dateert uit de jaren 90, met het voorstel om de beoogde doelgroep te laten bedenken hoe het pand geschikt kan worden gemaakt voor jongerenvesting.

Buitenkans
Een buitenkans voor studenten Bouwmanagement & Vastgoed/ Ruimtelijke Ontwikkeling, die worden opgeleid tot bijvoorbeeld bouwkundig adviseur, projectontwikkelaar of vastgoedmanager. In de studie speelt het toekomstbestendig maken van gebouwen, woonwijken en bedrijventerreinen een belangrijke rol. En dus gingen de 3^e-jaars in groepen aan de slag met dit prachtige praktijkproject om te komen tot een creatief én haalbaar concept. Op 8 november presenteerden zij dat aan een panel met daarin de eigenaar van het gebouw, een stedenbouwkundige, de wethouder en een beleidsambtenaar van de gemeente Hoorn en de facilitator van de challenge: Bureau Stedelijke Planning.

De eerste groep had gekozen voor sloop/nieuwbouw. Dit omdat de gemeente Hoorn een groot tekort heeft aan studenten- en starterswoningen. Dankzij deze optie komt er ruimte voor maar liefst 372 appartementen. Bovendien, zo had de groep onderzocht, hebben jongeren voorkeur voor een nieuwbouwwoning boven het wonen in een gerenoveerd bedrijfspand. Het aantal ingetekende fietsplaatsen was nog wel onderwerp van discussie. ‘Hoeveel fietsen hebben jullie gemiddeld?’, wilde docent Marcel Wentzel weten. ‘Vijf!’ riep een student. En een ander: ‘Nul, de mijne wordt altijd gejat. Leve Amsterdam!’. Tussen de hilariteit door had de groep de boodschap begrepen: de ruimte voor berging en fietsen behoeft nadere doorrekening.

Stimuleren van ontmoeting
Een zestal groepjes kwam met een min of meer gelijk plan, namelijk het renoveren van het pand om ruimte te maken voor appartementen en studio’s. In aantal wisselend tussen de 56 en 110, al dan niet in een combi koop/huur, oplopend van 15 tot 90 vierkante meter. Daar waar de ene groep uitblonk in de differentiatie van deze wooneenheden, had een andere groep juist de focus gelegd op het stimuleren van ontmoeting door deelvoorzieningen. Weer andere groepen hadden in het bijzonder aandacht voor duurzaamheid of verbinding met de omgeving. Wat bij alle groepen terugkwam, was om op de begane grond voorzieningen te creëren die ook voor buurtbewoners toegankelijk zijn, zoals een café of restaurant, een sportschool, een arcade-hal en spa-faciliteiten.

De laatste groep die mocht pitchen, koos voor de ambitieuze insteek om Hoorn aantrekkelijker te maken voor studenten door een ‘Student Island’ te creëren. Een projectgebied waarin studenten, innovatie, onderwijs en bedrijfsleven samenkomen. Onder meer door vertical agriculture toe te passen, waarbij geëxperimenteerd kan worden met nieuwe vormen van landbouw, passend bij de grootste economische sector in de regio. Aan het project verbonden bedrijven kunnen deze succesvolle technieken vervolgens inpassen in hun bedrijfsvoering, terwijl de geoogste gewassen de basis vormen voor de menukaart van het inpandige restaurant.

Verwachtingen overtroffen
Het niveau van de concepten en van de presentaties was hoog, en dus was het een hele kluif voor de jury om te bepalen welke vier groepen er bovenuit sprongen. Marjon van der Ven, wethouder van de gemeente Hoorn: “Onze verwachtingen zijn echt overtroffen, alle groepen waren goed voorbereid, hadden goede analyses gemaakt en hebben hun concept goed verwoord. Ook aan de samenwerking tussen de verschillende partijen is goed vormgegeven.”

Stedenbouwkundige Gerhard Bos gaf als één van de aandachtspunten mee dat er niet alleen gekeken moet worden naar het gebouw zelf, maar ook naar omgeving en ontsluiting van het (parkeer)terrein. Pandeigenaar Kees Hermans redeneerde weer meer vanuit de gebruikers: “Ik ben zelf ook jong geweest, en jongeren brengen nu eenmaal geluidsoverlast met zich mee. Daar kun je in architectuur en toepassing van materialen rekening mee houden.” Voor het overige sloot hij zich aan bij wethouder Van der Ven: “Ik ben heel erg onder de indruk en vind dat jullie het geweldig hebben gedaan. Ik ben heel benieuwd naar de Woonmanifestatie in het voorjaar.”

Woonmanifestatie
Daarmee doelt Hermans op de regionale Woonmanifestatie, die wordt georganiseerd voor marktpartijen en overheden uit heel West-Friesland. Daar presenteren de vier door de jury uitgekozen groepen hun bijgewerkte/aangescherpte plan en wordt een definitieve winnaar gekozen.

Op 8 november 2021 publiceerde NH Nieuws het artikel 'Van kantoorpand naar jongerenwoningen: studenten presenteren ontwerpen' over deze woonchallenge met een video waarin onze studenten bij de start van dit project geïnterviewd werden.