Koplopers ontvangen een ZonMw Parel
Een sprankelend team van ervaringsdeskundige jongeren die het gesprek aangaan over psychische kwetsbaarheid, dat is het hart van Koplopers. In dit ZonMw-project van Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Inholland, kenniswerkplaats ST-RAW en de Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid gingen zij op zoek naar de voorwaarden voor een inclusieve samenleving. Met als doel: stigma’s wegnemen en de participatie van psychisch kwetsbare jongeren in onderwijs, welzijn en werk bevorderen. Op 24 juni ontving het Koplopersteam tijdens de talkshow ‘Beweging in kwetsbaarheid’ een ZonMw Parel uit handen van Laurentien van Oranje.
Vanuit Inholland heeft Judith van Vliet, docent-onderzoeker bij Dynamiek van de Stad, de samenwerking binnen het project Koplopers onderzocht. Zij is er, terecht, bijzonder trots op dat het project in de prijzen is gevallen. "Toen we begonnen met het project Koplopers stelden we onszelf juist ten doel de ervaringsdeskundige jongeren in ons team de volle ruimte te geven. Dit bleek een hele uitdaging waarin we als docent-onderzoekers ook onze eigen werkwijze onder de loep hebben moeten nemen. In ons onderzoeksrapport beschrijf ik dan ook de waardevolle lessen die we hebben geleerd over deze samenwerking. Het natuurlijk fantastisch dat we juist op dit punt worden erkend met de prijs die we vandaag in ontvangst hebben mogen nemen."
Als docent-onderzoeker bij de onderzoekslijn Dynamiek van de Stad is Eric Wiersma intensief betrokken geweest als coach van het Jongerenteam van Koplopers. ''Ik vond het een voorrecht om met deze bijzondere jongeren te mogen werken. Zij wisten hun ervaring met psychische kwetsbaarheid op een krachtige manier te delen waardoor professionals binnen welzijn, gemeente en hogescholen geraakt werden en zich bewust werden van hun blinde vlek als het gaat om inclusiviteit, en ervoor te zorgen dat iedereen zich gehoord en gezien voelt. Kortom, ik ben super trots op deze krachtige jongeren, en natuurlijk prachtig dat hun inzet erkend wordt met deze prachtige prijs!''
Jongeren betrekken
Het belang van participatie lijkt steeds meer door te dringen in de onderzoekswereld, op de werkvloer en bij beleidsmakers. Maar hoe je nu écht gelijkwaardig samenwerkt met de doelgroep blijft in de meeste projecten een grote uitdaging. Doel van het project Koplopers is om participatie van jongeren met een psychische kwetsbaarheid te bevorderen binnen het onderwijs (mbo, hbo), welzijn en bij het vinden van werk. Het project Koplopers kan voor menig onderzoeker, professional en beleidmaker als inspiratie dienen voor hoe je samen met ervaringsdeskundige jongeren vorm geeft aan onderzoek en verandering. En wat de meerwaarde is van deze samenwerking. Om deze reden kent ZonMw een Parel toe aan dit project.
Ervaringsdeskundigheid leidend
Een team van psychisch kwetsbare jongeren afkomstig van het hbo en mbo vormde het kloppende hart van Koplopers – van het begin tot het eind. Hun ervaringsdeskundige kennis bepaalde de koers en werd gedurende het traject verrijkt met wetenschappelijke- en praktijkkennis. Ze gingen in gesprek met docenten, bestuurders, zorgprofessionals en leeftijdsgenoten in meer dan honderd ontmoetingen. Daarbij stelden ze zich open en kwetsbaar op en inspireerden zij hun gesprekspartners om na te denken over (hun eigen) psychische gezondheid en inclusie. Het loslaten van de traditionele machtsverhouding tussen de onderzoeker en jongeren vraagt veel creativiteit, flexibiliteit, doorzettingsvermogen en lef.
Essentiële kennisbron
In de (sociale) wetenschap is ervaringskennis lange tijd niet erkend en benut als kennisbron. Onderzoeken naar en voor mensen in kwetsbare omstandigheden worden nog regelmatig uitgevoerd vanuit de stoel van de wetenschapper. Het participatief actieonderzoek van Koplopers laat zien dat gedegen onderzoek en persoonlijke ervaringen niet haaks op elkaar staan, maar juist goed samen kunnen gaan. De kennis en participatie van ervaringsdeskundige jongeren is onmisbaar in onderzoek naar psychische kwetsbaarheid en voorwaarde voor maatschappelijke verandering. In Koplopers: Lessons learned lees je hoe je gelijkwaardig kunt samenwerken met de doelgroep in wetenschappelijk onderzoek en actie.
Maatschappelijke impact
De maatschappelijke impact van Koplopers is groot, het project gaf jongeren een stem die voorbij gaat aan het huidige stigma rondom psychische problematiek. Hun persoonlijke verhalen inspireerden docenten, zorgverleners, bestuurders, beleidsmakers en andere jongeren om een inclusievere manier van werken na te streven binnen hun eigen omgeving. De boodschap dat iedereen psychisch kwetsbaar is, raakt en zet mensen in beweging. Psychische kwetsbaarheid kan ook kracht zijn die mensen verbindt. In het Magazine Kwetsbaarheid is kracht vind je de persoonlijke verhalen van Koplopers verbeeld.