Lastige praktijksituaties oefenen in een interactieve VR-omgeving
Het onderwijs innoveren met EDTech: Virtual Reality
Moeilijk verstaanbaar gedrag: daar krijgen sociaal werkers vaak mee te maken. Aan de opleiding Social Work van Hogeschool Inholland de taak om studenten daarop voor te bereiden. Hiervoor hebben docenten een innovatieve aanpak ontwikkeld: studenten oefenen praktijksituaties met virtual reality. En het bijzondere is: de ervaring is interactief én werkt zonder vaststaand script.
Virtual reality maakt het mogelijk om studenten situaties te laten ervaren die anders moeilijk te ervaren zijn, bijvoorbeeld omdat ze te gevaarlijk zijn of moeilijk te organiseren. Ook bij Social Work liepen ze tegen dit probleem aan. Studenten komen in de praktijk vaak in aanraking met complex gedrag, zoals grensoverschrijdend gedrag en/of agressie.
Omgaan met dit gedrag oefenen studenten nu vaak met elkaar in rollenspellen, maar dit is niet altijd effectief: voor studenten is het lastig om in de leefwereld van een cliënt te stappen en als docent is het ook niet altijd prettig om als trainingsacteur op te treden. Daarom gingen Brio de Groen en zijn zoon Brio – beiden werkzaam bij Social Work van Den Haag en Rotterdam – op zoek naar een oplossing. Die vonden zij bij het bedrijf CleVR.
Man, wat is dit realistisch zeg!
Aan de slag zonder vast script
Met CleVR kunnen studenten in een virtuele wereld interacties aangaan met ‘cliënten’ en zo oefenen met het omgaan met allerlei soorten gedrag. Brio sr.: “Het bijzondere aan deze VR-ervaring is dat het script vooraf niet vastligt: het gedrag van de student bepaalt wat er gebeurt. De docent bedient het VR-systeem en past het gedrag en de emoties van de virtuele cliënten aan op basis van de acties van de student. Zo ervaren studenten de gevolgen van hun handelen.”
Student vergeet dat hij in het klaslokaal zit
Docent Peter Jilleba heeft de tool van CleVR als eerste gebruikt tijdens zijn lessen in de deeltijdopleiding Social Work, bij het vak weerbaarheid. “We hebben vooraf aan studenten gevraagd of zij een casus hadden waarmee ze wilden oefenen.” Uiteindelijk werd een specifieke casus van een student nagebootst in het VR-systeem. Peter vond de inzet van CleVR succesvol: “De student gaf aan helemaal in de situatie te zitten. Wat bijzonder was, was dat het een casus was die de student echt had meegemaakt. De student gaf aan weer hetzelfde gevoel te krijgen als toen. Maar nu kon de student veilig oefenen met alternatief gedrag.”
Door de VR-bril vergeten studenten dat ze zich in een klaslokaal bevinden. En doordat het programma de stem van de cliënten aanpast, heb je ook niet meer door dat de docent feitelijk de stem van de cliënt inspreekt. Medestudenten kunnen meekijken op het scherm en feedback geven op de vaardigheden van de student met de bril. Volgens Brio sr. is het wel belangrijk om te zorgen voor een stukje nazorg, juist omdat de situaties zo echt aanvoelen.
Hoe ga je aan de slag met zo'n experiment?
CleVR streeft ernaar de tool laagdrempelig te maken voor docenten. De set is opgeborgen en aangesloten in een koffer, zodat een docent alleen maar de stekker in het stopcontact hoeft te steken. Docenten moeten wel goed getraind worden om met het systeem te werken, omdat zij meerdere taken tegelijk moeten uitvoeren (stem inspreken, non-verbale communicatie cliënt bepalen, luisteren wat de student terugzegt etc.). De Brio’s zouden graag nog meer omgevingen die sociaal werkers in de praktijk vaak tegenkomen willen in het systeem, zodat de casussen nog realistischer worden.
Het project is een pilot vanuit de EdTech-hub van Inholland en is via deze weg gefinancierd. CleVR heeft meegedacht over de mogelijkheden binnen het beschikbare budget. Sowieso ervaren de Brio’s het contact met CleVR als heel prettig: “ze denken mee en zijn goed bereikbaar”. Het experiment loopt nog door in het studiejaar 2023-2024. Daarna wordt het experiment geëvalueerd met de Inholland Innovatie Index om te bepalen of het experiment verder opgeschaald moet worden.
Donderdag 12 oktober VR Experience Special: Gespreksvaardigheden
Wil je zelf een keer zien hoe docenten CleVR inzetten, kom dan op donderdag 12 oktober naar de VR Experience Special: Gespreksvaardigheden in Den Haag of neem contact op met Brio & Brio.