Logos, pathos, ethos: coronaproof debattoernooi in Diemen
Alweer heel wat jaren organiseert de opleiding Business IT & Management (BIM) ‘InDebat’ bij Inholland Diemen. Vanwege de coronapandemie vond dit debattoernooi vorig jaar online plaats. Docent Willem Peddemors hoopte destijds om het in 2021 toch écht weer fysiek te kunnen organiseren… En dat lukte! Uiteraard in een aangepaste vorm, maar toch: de debaters kregen dit jaar weer de mogelijkheid om hun woorden kracht bij te zetten met behulp van handgebaren, oogcontact of andere vormen van non-verbale communicatie.
“Lichaamstaal is een essentieel onderdeel van het debat”, legt Willem Peddemors uit. “Vorig jaar waren de prestaties van de studenten tijdens het online toernooi daarom ook lastiger te beoordelen voor ons. Ik ben erg blij dat we nu een veilige manier hebben gevonden om het toernooi hier in Diemen te organiseren.”
Logos, pathos en ethos
In het tweede jaar van hun opleiding krijgen studenten uit Diemen en Alkmaar het vak Debatteren. Aan het eind van de periode kunnen ze hun verworven debatteervaardigheden testen tijdens InDebat, een enerverend toernooi waarin ze het in groepen tegen elkaar moeten opnemen. De jury – BIM-docenten – let bij de beoordeling op een aantal inhoudelijke zaken en op de vorm. Hoe doet iemand een opzet van het debat, hoe kan hij argumenten weerleggen en samenvatten wat er aan de orde is geweest, bespeelt hij de emotie van de toehoorder en straalt hij een bepaalde autoriteit uit: logos, pathos en ethos.
“Het is ook de bedoeling om de studenten een beetje uit hun comfortzone te krijgen en een stelling te laten verdedigen waar ze het totaal niet mee eens zijn. De uitdaging is dan: wat zou je nou kunnen bedenken om het er wél mee eens te zijn? Het is boeiend om daar achter te komen. En het helpt je om je denkbeelden te verbreden”, aldus Willem.
Stelling: gratis studeren
Normaalgesproken staat de hele dag in het teken van één thema waarover ook workshops worden aangeboden ter verdieping. Vanwege de coronamaatregelen was besloten om dat nu los te laten. In verschillende lokalen debatteerden ruim twintig teams met elkaar over uiteenlopende onderwerpen. Uiteindelijk kwamen twee teams in de finale, aangevoerd door Daan Douma en Jaïr Rudge. Daan's team verdedigde de stelling ‘Iedereen moet gratis en schuldenvrij kunnen doorstuderen’ en het was de taak aan het team van Jaïr om die stelling juist te weerleggen.
Daan trapte af: “Het is tegenwoordig bijna een risico om te gaan studeren. Als je klaar bent met je studie kijk je tegen een torenhoge studieschuld aan die je eerst jarenlang moet aflossen: gemiddeld 30.000 euro! Met als gevolg dat je tot ver na het afronden van je studie in een studentenhuis moet blijven wonen, want met zo’n schuld kun je geen huis kopen en ook geen hoge huur betalen.” Volgens Daan leeft in Nederland 7,9 procent van de mensen in armoede. En leerlingen uit arme gezinnen krijgen dankzij de hoge studiekosten eigenlijk geen kans om te gaan studeren. De kloof tussen arm en rijk wordt alleen maar groter.
Mooi beeld voorgespiegeld
Als de drempel om te gaan studeren verlaagd wordt door het gratis te maken, gaan zoveel mensen doorstuderen dat er een tekort aan lager geschoold personeel ontstaat, aldus opponent Jaïr. Om armere mensen toch de kans te geven om te gaan studeren, zou je de studielening voor die mensen renteloos kunnen maken. Ook vond Jaïr de stelling onduidelijk: “Wat wordt er precies vergoed? Het collegegeld of ook andere studiekosten? En krijg je tot in het oneindige opleidingen vergoed, hoeveel je er ook uitprobeert, steeds maar opnieuw? Er wordt wel een mooi beeld voorgespiegeld, maar over de uitwerking is nog niet nagedacht.” Hij suggereerde een tussenjaar voor studenten om geld te sparen voor hun studie. Maar Daan vond dat te makkelijk gedacht: “Een tussenjaar lost niet alles op.”
Close finish
“Het debat was mooi van vorm, jullie zetten het goed aan en wreven het er lekker in bij de tegenstander; en dat werkt!”, was het commentaar van juryvoorzitter Frank Schreurs. “Soms werden wel wat punten gemist: zo noemde Daan nogal wat getallen waarvan ik niet het idee had dat ze allemaal klopten, maar zolang jullie dat niet ter discussie stellen is de jury geneigd om hem op z’n woord te geloven. Dus daar had het debat nog spannender gekund. Hier en daar had de argumentatie ook nog wel een tandje sterker mogen zijn. Uiteindelijk werden wij iets meer overtuigd door de voorstanders van de stelling. Close finish, maar er kan er maar eentje winnen!”