Dr. Elke Miedema is gespecialiseerd in gezondheidsbevorderende gebouwen. Ze is docent-onderzoeker bij het domein Techniek, Ontwerpen & Informatica en voorzitter van de aan de WHO-gelieerde taskforce HealthPromoting Built Environment. Elke is expert in gezonde architectuur en onderzoekt hoe het ontwerp van gebouwen onze gezondheid en ons welzijn kan verbeteren. Haar werk richt zich op ziekenhuizen, gezondheidscentra, zorgwoningen, woonwijken en werkplekken.
Elke ontwerpt vanuit de behoeften van patiënten, zorgverleners, bezoekers en omwonenden, met speciale aandacht voor toegankelijkheid en het stimuleren van gezond gedrag. Daarbij werkt ze nauw samen met professionals uit de sociale, gezondheids- en zorgsector om bewoners en gebruikers actief te betrekken bij hun leefomgeving.
"De wachtkamer is geen neutrale ruimte. De inrichting beïnvloedt onder andere hoe patiënten het consult ingaan, hoe goed ze luisteren en hoe trouw ze adviezen opvolgen."
Gebrek aan privacy, storende geluiden en weinig daglicht: de inrichting van veel wachtkamers in huisartsenpraktijken laat te wensen over. Volgens Elke kan dit leiden tot stress bij patiënten, wat zorgt voor minder effectieve gesprekken met de arts en uiteindelijk hogere zorgkosten. "Verbetering kan al met een paar simpele aanpassingen," benadrukt ze in haar interview met De Telegraaf. Als mensen niet ontspannen zijn, luisteren ze slechter, stellen minder goede vragen en kunnen minder duidelijk aangeven wat er echt aan de hand is. Ook bestaande praktijken kunnen met relatief kleine ingrepen, zoals meer daglicht, planten of betere akoestiek, een groot verschil maken.
Nederland vergrijst snel en wordt minder gezond oud: we leven langer, maar kampen vaker met overgewicht en chronische aandoeningen. De vraag naar woonzorgplekken groeit sterk; tot 2040 stijgt het aantal ouderen dat niet zelfstandig kan wonen met 66 procent. Dit vraagt om 110.000 extra plekken, verdeeld over circa 2000 nieuwe woonzorgcentra. Partijen zoals PVV en BBB willen terug naar traditionele bejaardentehuizen, maar Elke waarschuwt dat het creëren van verouderde, geïsoleerde woonvormen een gemiste kans is. Zij pleit voor woonzorgcentra als buurtgerichte ontmoetingsplekken die de vitaliteit van ouderen en de sociale weerbaarheid van de wijk versterken.
Elke onderzoekt hoe de inrichting van zorginstellingen actief kan bijdragen aan gezondheid en welzijn. Ze kijkt daarbij niet alleen naar patiënten, maar ook naar zorgverleners en bezoekers. In een tijd van toenemende druk op de zorg pleit ze voor gebouwen die gezond gedrag stimuleren, stress verminderen en herstel ondersteunen. Met haar kennis van gezonde architectuur werkt ze samen met professionals aan ruimtes die gezondheid bevorderen.
