Betere aansluiting van hulp voor jongeren
Onderzoeksprogramma OJOV presenteert vier jaar onderzoeksresultaten
Het vierjarig onderzoeksprogramma Ondersteuning Jeugd in Overgang naar Volwassenheid presenteerde onlangs tijdens een slotsymposium haar onderzoeksresultaten bij Hogeschool Inholland Haarlem. In thematische workshops konden professionals uit het werkveld, onderwijs en beleidsmakers de kennis uit het onderzoek direct leren toepassen in de praktijk. Het slotsymposium was bedoeld als eerste stap richting het beter aansluiten van hulp en ondersteuning voor jongeren.
“Juist in deze levensfase van de overgang naar volwassenheid (16-23) maken jongeren belangrijke veranderingen mee en dat biedt kansen, maar ook moeilijkheden”, zegt Femke Kaulingfreks, lector Jeugd en Samenleving bij Hogeschool Inholland en projectleider. “Met dit onderzoek willen we bijdragen aan ondersteuning van oudere jeugd en jongvolwassenen die werkt en die beter aansluit bij de levens, behoeften en ambities van jongeren zelf. Met daarbij speciale aandacht voor de veerkracht van jongeren, en hoe wij die als professionals kunnen helpen te versterken.”
Enthousiaste dagvoorzitter was Nick Hoogendorp van jongerenorganisatie Triple Threat. Collegevoorzitter Bart Combee benadrukte in het openingswoord het belang van de samenwerking van de hogeschool met het beroepenveld, maar vooral ook met studenten. “Zij helpen ons het onderwijs vorm te geven.”
Jongeren aan het woord
Belangrijk onderdeel van het onderzoek waren diepte-interviews bij zo’n 150 jongeren met professionele ondersteuning uit verschillende leeftijdscategorieën, plus 834 vragenlijsten. “De overkoepelende bevinding is dat elke jongere een unieke manier heeft om met uitdagingen om te gaan”, aldus Roel van Goor, associate lector Jeugd en Samenleving bij Hogeschool Inholland. “Ze zijn vaak best positief over hun leven in deze fase, ook als ze met uitdagingen te maken hebben, en trots op wat zij zelf voor elkaar krijgen.”
Bij het inrichten van ondersteuning van jongeren is het daarom zaak niet te problematiseren, maar vooral uit te gaan van welke dingen wel lukken en te proberen daarbij aan te sluiten. Een steunsysteem dus, dat jongeren helpt hulpbronnen in te schakelen op de momenten dat het nodig is. Van Goor: “Daarbij is er een belangrijke rol weggelegd voor bijvoorbeeld de school: worden jongeren gezien als ze absent zijn? Maar denk ook aan gemeenten die tijdelijk financiële schulden overnemen, zodat jongeren de ruimte hebben om zaken op een rijtje te zetten.”
Toepassen in de beroepspraktijk
De aanwezigen konden met de verworven kennis direct aan de slag in zes workshops: Preventieve ondersteuning voor jeugd in de overgang naar volwassenheid; Wat werkt bij hulp aan jeugd in overgang naar volwassenheid? Vanuit veerkracht werken met kwetsbare jongeren en gezinnen in crisis; Werken vanuit veerkracht in het onderwijs; Veerkrachtig beleid voor oudere jeugd en jongvolwassenen; Op weg naar een landelijke leergemeenschap (Plein 16-27).
De workshops vielen in zeer goede aarde. “Inspirerend en leerzaam”, “herkenbare situaties” en “energie is the key!” Voor sommigen waren de uitkomsten niet geheel nieuw, “maar heel prettig om nog eens bevestigd te krijgen”. Assistent-onderzoeker Lotte Banen: “Mooi dat alle verschillende domeinen nu met elkaar in gesprek zijn. Die interprofessionele samenwerking is superwaardevol.”
Verdere plannen
Ter afsluiting was het woord aan Petra Engels vanuit het ministerie van VWS. “Ik ben blij om te zien dat ook bij de Rijksoverheid tegenwoordig meer samenwerking bestaat. Dat er al veel meer gekeken wordt naar hoe jongeren kunnen deelnemen en hoe we meer met jongeren zelf in gesprek kunnen gaan. Een puntje van aandacht: wij zeggen ‘mentale weerbaarheid’ in plaats van veerkracht van jongeren – dat is toch een accentverschil.”
De komende tijd wordt besteed aan onderzoek naar de veerkracht onder de eigen Inholland-studenten. Kaulingfreks: “We hebben daarvoor een praktische tool ontwikkeld voor professionals om samen met jongeren vanuit hun perspectief hun specifieke hulpbronnen in kaart te brengen. Daarnaast bouwen we aan Plein 16-27, een leergemeenschap en online platform, om alle kennis uit het onderzoek te laten landen in de verschillende werkvelden van professionals en beleidsmakers, en ook in het onderwijs op de hogeschool.”