‘Hardlopen met reuma kan, vermindert klachten en vergroot het zelfvertrouwen’

young-lady-running-on-rural-450w-136301591.jpg

Waar bij de behandeling van mensen met een vorm van ontstekingsreuma voorheen de nadruk lag om bijvoorbeeld gewrichten te ontzien bij bepaalde aandoeningen, speelt beweging tegenwoordig een steeds centralere rol. Zelfs hardlopen met reuma kan. Sterker nog, het heeft veel positieve effecten op het ziektebeeld. Guus Rougoor, docent-onderzoeker bij de opleiding Sportkunde en het lectoraat Kracht van Sport en Bewegen van Hogeschool Inholland, legt uit hoe dat zit. 

De varianten van ontstekingsreuma kunnen zich in allerlei gewrichten manifesteren. Gemene deler is dat mensen met dit ziektebeeld veel pijn hebben, last hebben van zwellingen in gewrichten en (daardoor) vaak sneller vermoeid zijn. Zij hebben grotere kans, mede door te kort aan bewegen, om te overlijden aan hart- en vaatziekten. “Hoewel beweging lastig is voor deze mensen, hebben zij juist baat bij beweging”, zegt Guus in de aflevering ‘Hardlopen met reuma? Dat kan!’ van de podcast Running Solutions. Guus is gespecialiseerd in aangepast sporten voor mensen met een chronische aandoening, waar hij onderzoek doet om de sportdeelname “zo hoog mogelijk te krijgen”.

 Van oudsher ging de activiteitendraaiknop bij de diagnose reuma automatisch naar links om gewrichten zoveel mogelijk te ontzien. “Maar juist bewegen heeft zin”, legt Guus uit. “In de loop der jaren is er steeds meer bewijs gekomen dat bewegen heel goed kan zijn en positieve effecten heeft op gewrichten en ervaren klachten bij deze doelgroep. Ook patiënten zelf ervaren dat bewegen de ziektelast vermindert. Ze krijgen het gevoel dat ze juist meer kunnen, dan minder, de vermoeidheid wordt minder. Het geeft een boost in het zelfvertrouwen.” Zwemmen wordt al langere tijd aangeraden, net als yoga, thai chi wandelen of fietsen. Dit zijn veiligere vormen van beweging. Maar nu blijkt dus ook dat hogere en intensievere vormen van beweging ook mogelijk zijn, mits ‘veilig gebruikt’.

Hardlopen op ‘een veilige manier’
Het is dus niet zo dat elke patiënt met een vorm van ontstekingsreuma zomaar out of the blue de hardloopschoenen uit de kast kan trekken. “Niet iedereen kan direct gaan hardlopen. Je moet aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet de ontstekingsacitiviteit onder controle zijn en de ziekte in een rustig vaarwater gebracht worden, anders is de kans op blessures juist groter. Vervolgens moet er een passend moment gekozen worden. Bij iedere patiënt is dat anders: hoe voelt iemand zich? Met pijn kun je beter niet gaan rennen, en je moet het heel rustig opbouwen. Ook aanbevolen hierbij zijn aanvullende krachtoefeningen om het spier- en beweegapparaat goed aan te kunnen. En vervolgens niet alleen maar hardlopen, maar ook met de goede techniek. Dat zijn de juiste voorwaarden.”

 Om aan de voorwaarden te kunnen voldoen is het volgens Guus belangrijk om het juiste team aan professionals om je heen te verzamelen. Het advies hierbij kan van meerdere kanten komen. Reumatologen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten en podotherapeuten kunnen hierbij adviseren. Maar ook bijvoorbeeld fitnesstrainers met verstand van begeleiding van mensen met reuma, die begrijpen wie hun cliënten zijn. “Zodat die weet wat voor verschijnselen iemand heeft en daarop in kan spelen. En ook iemand kan remmen als iemand over zijn grenzen dreigt te gaan.”

Goede resultaten 
De resultaten kunnen positief zijn, weet Guus vanuit gevoerde gesprekken, en soms zelfs extreem. “Voor mijn onderzoek heb ik zelfs mensen met reuma gesproken die zijn gaan bewegen en hardlopen, dat hebben uitgebouwd en nu zelfs halve marathons en een marathon lopen. Ik ken zelfs een triatleet met ontstekingsreuma, en heb daarbij gezien dat alle klachten zijn afgenomen. Natuurlijk is dat lang niet iedereen gegeven, maar ik gun in ieder geval iedereen die met een vorm van ontstekingsreuma kampt om de mogelijkheden te verkennen. Zo dat hun welzijn kan toenemen op een veilige manier. Dat geeft steun, motivatie en empowert.”

Samen met zijn onderzoeksteam wil Guus het hardlopen voor mensen met een vorm van ontstekingsreuma meer op de kaart zetten. In de toekomst wil hij aan de slag met een op maat gemaakt programma te testen en ook meer materiaal ontwikkelen die professionals helpt hun patiënten beter te begeleiden.

Het onderzoek is een samenwerking van het lectoraat Kracht van Sport en Bewegen, het Centre of Expertise Preventie in Zorg & Welzijn en partners Hogeschool Saxion, Reade Amster dam, Amsterdam UMC, kenniscentrum Sport en Bewegen, Reuma Nederland, Atletiekvereniging Phanos, en ReumanetNL.