Hoe kun je immaterieel erfgoed borgen en combineren met toerisme?

Drie jaar geleden startte Hogeschool Inholland een samenwerking met Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. De onderzoeksvraag: Hoe kun je immaterieel erfgoed in een superdiverse wijk positioneren en aantrekkelijk maken voor bezoekers? De West-Kruiskade in Rotterdam werd een laboratorium voor verschillende onderzoeken. De onderzoekers van Urban Leisure & Tourism Lab Rotterdam zijn nauw betrokken.

Dit artikel is origineel verschenen op de site van Tourism Lab Rotterdam.

Op de West-Kruiskade leven 174 nationaliteiten samen. Dit zie je terug in het aanbod van restaurants en winkels. Maar ook in de festivals die er plaatsvinden zoals het Keti Koti Festival en Chinees Nieuwjaar. Allemaal immaterieel erfgoed. Materieel erfgoed zoals gebouwen, is vaak automatisch een toeristische trekpleister. Maar bij immaterieel erfgoed wordt de link met toerisme nog minder gelegd. Albert van der Zeijden van Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland: “Toerisme kan een hulpmiddel zijn om immaterieel erfgoed een toekomst te geven. Dat vonden we interessant om te verkennen, maar daar hadden we zelf de mankracht niet voor. We kwamen in contact met Hogeschool Inholland en vroegen hen om met de opleiding Tourism Management toegepast onderzoek te doen.”

Winkels aan de West-Kruiskade. Foto: Vindárine Leito

Sparks Hostel & China Town Foto: Vindárine Leito

Hogeschool Inholland ging aan de slag met een case in Rotterdam: de West-Kruiskade. Een superdiverse wijk waar meerdere culturen samenleven. Er volgden afstudeeronderzoeken, minors, deelopdrachten en hackathons. Allemaal om de situatie in kaart te brengen en tot concrete ideeën te komen. Wendy Raaphorst, van Hogeschool Inholland is betrokken bij het project: “Het begon verdiepend, met een afstudeeronderzoek naar de wensen en behoeftes van betrokkenen. Zoals de gemeente, de erfgoedgemeenschappen, ondernemers en bewoners. Daarna zoomden we verder in en werden de ideeën en oplossingen steeds concreter. Heel goed om te zien is dat de ondernemersvereniging van de West-Kruiskade enorm betrokken en enthousiast is.”

Charlotte Beukers, ook docent bij Hogeschool Inholland: “Tijdens een hackathon-week vroegen we studenten om iets te bedenken om bezoekers te triggeren om vanaf Rotterdam centraal naar de West-Kruiskade te lopen. Daar kwamen zes concepten uit. De studenten gebruikten onder meer guerrillamarketing – zoals een flashmop – en augmented reality.” De plannen uit de hackathon-week liggen bij een nieuwe student die vervolgonderzoek doet naar beleving en storytelling. Van der Zeijden: “De West-Kruiskade is inmiddels een soort onderzoekslaboratorium geworden. Het is een voorbeeld voor andere superdiverse wijken in Nederland.”

De activiteiten van Urban Leisure & Tourism Lab Rotterdam sluiten nauw aan bij de Kennisagenda 2017-2020 Immaterieel erfgoed als proeftuin van een mondialiserende samenleveing van Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland en de onderzoekslijnen New Urban Tourism en Immaterieel Erfgoed & Toerisme. Vanaf volgend studiejaar gaat het lectoraat dan ook een belangrijke rol spelen bij het bepalen van de kaders voor vervolgprojecten, die zich meer richten op duurzaamheid en het thema Sustainable Tourism.