Jürg Thölke houdt lectorale rede over authentiek leiderschap

Onder belangstelling van maar liefst 500 online aanwezigen sprak Jürg Thölke woensdag 10 maart zijn eerste rede uit als lector Authentic Leadership van Hogeschool Inholland. Zijn boodschap? Voor de complexe vraagstukken van deze tijd zijn professionals nodig die streven naar de beste versie van zichzelf en in verbinding staan met de wereld om zich heen. “Het vraagt om een reis naar binnen en naar buiten. Het goede nieuws is, dat we allemaal de gave hebben die reis aan te gaan.”

In de publicatie van Jürgs rede staat een schrijnend citaat van Haim Ginott. Ginott overleefde de vernietigingskampen van de nazi's, gebouwd door wat hij noemt ‘geleerde ingenieurs’, waar ‘goed opgeleide artsen’ en ‘getrainde verpleegsters’ hun werk deden. “Dus ik sta wantrouwend tegenover onderwijs. Mijn verzoek is: help uw kinderen mens te worden.” Ginott, die na de Tweede Wereldoorlog zelf begon als onderwijzer, besluit: “Lezen schrijven en rekenen zijn alleen belangrijk als ze dienen om onze kinderen menselijker te maken.”

WK voetbal in Qatar
Een krachtigere opdracht voor Jürg is haast niet denkbaar. “Elke professional moet in staat zijn zijn mening te vormen. Neem de misstanden rond het WK voetbal in Qatar. Hoe verhouden we ons daartoe?” Bewust worden van jezelf en de wereld om je heen, daar draait het om in Jürgs rede. Vandaar dat hij begint met een serie persoonlijke vragen aan zichzelf: “Mag ik hier zijn, zonder mezelf te verliezen? Durf ik mezelf in de beste versie te laten zien? Kan ik deze onderzoekslijn aanvaarden dienend aan de bedoeling ervan en niet aan mijn ego?”

Oefening, discipline en moed
Niet gedachteloos handelen en onbewust veroordelen, maar wakker worden, uit je automatismen stappen en bewust kiezen. “Dit lukt alleen als we in verbinding staan met de wereld om ons heen”, stelt Jürg. “Het is een opgave waardoor jouw gave pas echt tot zijn recht komt.” Die opgave is niet eenvoudig. “Het vergt oefening, discipline, moed. Het is een reis naar binnen en naar buiten die je moet ervaren met hand, hoofd en hart.” Zo word je wakkerder, kun je vernieuwen, zie je helder wat echt gedaan moet worden vanuit een bewuste verhouding tot de wereld. “De mens die deze reis maakt, kan ik vertrouwen.”

Theatervoorstelling van studenten
Authentiek zijn is volgens Jürg de continue zoektocht naar “de beste versie van jezelf in verbinding met de wereld”. Leiderschap is de rol die iedereen kan pakken om zich op zijn manier in te zetten voor een betere wereld. Professionals die authentiek leiderschap tonen kunnen zo de complexe maatschappelijke vraagstukken van vandaag oppakken. Creativiteit speelt hierin een bevrijdende, verbindende en inspirerende rol, zo laat Jürg aan de hand van voorbeelden zien. Zoals een opera gebaseerd op verhalen van vrouwen in Afghanistan en een theatervoorstelling van studenten met psychische klachten.

Empathie, geen hiërarchie
Na afloop van zijn rede laat Jürg zien hoe Inholland studenten ruimte biedt leiderschap te tonen, ervaring op te doen met hun zoektocht naar binnen en buiten en om hun creativiteit in te zetten voor actuele, maatschappelijke vraagstukken. Hij geeft het woord aan Quinty Appel, student Creative Business. Samen met studenten van verschillende opleidingen onderzochten ze manieren om mantelouders te ondersteunen. “Eindelijk kon ik mijn creativiteit uiten omdat het proces niet van tevoren was ingevuld. Ik mocht er zijn. En het werd ook best persoonlijk. De ouders voelden zich niet gehoord, zaten vast in systemen en zo voel ik me soms ook.” Ook leercoach Ouafila Bejja-Essayah van Inholland vond het project bijzonder vanwege het partnerschap en de gelijkwaardigheid. “We voelden empathie. Er was geen sprake van hiërarchie tussen docenten en studenten.”

Manager met leiderschap worden
De ruim 500 aanwezigen kunnen online hun vragen stellen. Zo vraagt lector Donald Ropes hoe je leider wordt in plaats van manager. “Een manager is een rol”, antwoordt Jürg. “Die is ook nodig. Maar bij elke rol hoort ook leiderschap. Geef studenten daarom het gereedschap om manager te zijn en leiderschap te tonen. Bij Inholland doen we dat met verschillende projecten. Niet door erover te vertellen, maar door het studenten te laten ervaren.” De vragenronde geeft graphic recorder Rooske Eerden tijd om de laatste hand te leggen aan haar visueel verslag van de woorden van Jürg, Quinty en Ouafila: authentiek leiderschap als een voortdurende dansende beweging naar binnen en buiten.

Met hart, kennis en kunde
“Je mag hier zijn”, beaamde Huug de Deugd, lid van het College van Bestuur, als reactie op Jürgs vraag aan het begin van zijn rede. “Jouw voorbeelden met creativiteit en kunst om buiten jezelf en diep binnen jezelf te gaan zijn inspirerend. Jij hebt daar het hart, de kennis en kunde voor en het schrijven van verhalen en het verbeelden zijn erg belangrijke werkvormen in het onderwijs om meer te gebruiken.” Om zijn woorden symbolisch kracht bij te zetten en Jürg officieel te installeren overhandigt Peggy van Schijndel, manager Onderzoek & Innovatie bij het Domein Creative Business, het beeldje dat elke nieuwe lector ontvangt: “Veel wijsheid en werkplezier.”

Heb je de lectorale rede gemist of wil je er meer over lezen? Bekijk de livecast terug, het visueel verslag of download de publicatie 'Gave en Opgave. Authentiek leiderschap als zoektocht naar de beste versie van jezelf in verbinding met de wereld om je heen'.