‘Klimaatverandering is het grootste issue van deze tijd’

De opwarming van de aarde door toename van CO₂ in de atmosfeer zorgt voor extreme weersverschijnselen. Volgens lector Energy Resilience & Democracy Carol Olson is er een enorme inspanning nodig om CO₂-uitstoot te reduceren. “Dat biedt prachtige kansen voor hen die zich richten op de ontwikkeling van hernieuwbare energie. Want op grote schaal zijn zonne-energie en windenergie op land inmiddels meer prijsconcurrerend dan kolen en aardgas. Voor aankomende engineers is het een heel interessante tijd om het verschil te maken."

Wie denkt dat klimaatverandering een probleem is van de laatste paar jaren, zou eens in gesprek moeten gaan met lector Olson. Al sinds de jaren ’90 houdt zij zich bezig met dit onderwerp. En dan vooral met de oplossingen hiervoor. “In New York studeerde ik werktuigbouwkunde. Als afstudeerproject richtte ik me op de ontwikkeling van een systeem van zonnepanelen met een elektrolyser, waterstofopslag en een brandstofcel. Daarmee kun je waterstof maken dat als energieopslag kan dienen.” Daarmee had Olson meteen de twee onderwerpen te pakken waarin zij zich tot nu in Nederland verder zou specialiseren: zonne-energie en waterstof.

Grootste issue van deze tijd
Olson is zich al heel lang bewust van het belang van duurzame energie. “Het is het grootste issue van deze tijd. Al in 1896 kwam de eerste berekening van hoe CO₂ door menselijke activiteiten zal zorgen voor de opwarming van de aarde. Na bijna honderd jaar was de wetenschap daar heel duidelijk over. Het Intergovernmental Panel on Climate Change werd eind jaren ’80 opgericht en publiceerde in 1990 het eerste rapport dat de opwarming echt documenteerde. Tegelijkertijd kwam er een pr-campagne vanuit de Amerikaanse industrie om de wetenschap achter klimaatverandering en de ernst ervan in twijfel te trekken en zelfs te ontkennen. Helaas zijn de maatregelen om met fossiele brandstoffen te stoppen vertraagd, waardoor de effecten van klimaatverandering overal op de wereld merkbaar zijn. Van de recente overstromingen in Venetië en Groot-Brittannië tot de orkanen en tyfonen in de Caraïben en Azië en de droogte- en hitterecords in Nederland. Zee-ijs en permafrost verdwijnen sneller dan we dachten. Het is nu echt noodzakelijk om een systeem te bouwen waarmee we CO₂-uitstoot stoppen.”

Technisch en sociaaleconomisch onderzoek
Olson wil als lector het huidige energiesysteem kritisch analyseren en duurzame oplossingen onderzoeken. “Hoe kunnen we de toepassing van waterstof optimaliseren als middel om energie op te slaan? Hoe maken we onze energievoorziening stabieler en beter weerbaar tegen weersextremen? Tijdens hete zomers zijn traditionele energiecentrales kwetsbaar omdat er dan een tekort dreigt aan koelwater. Hoe gaan we hiermee om?” Volgens Olson vormen hybride energiesystemen met wind- en zonne-energie en kleinschalige energienetten potentieel een solide basis. “Over de hele wereld bedenken mensen interessante manieren om duurzame energiesystemen te ontwikkelen en met elkaar te verbinden. Technisch kan er al veel, maar wat zijn de sociaaleconomische mogelijkheden? De kosten van wind en zonne-energie zijn de laatste decennia flink omlaag gegaan. Hetzelfde geldt voor energieopslag in batterijen. We kunnen nu serieus werk maken van hernieuwbare energie op de schaal van terawatts. De studenten van vandaag kunnen aan de slag met de enorme transitie van onze energie-infrastructuur. Het is een heel interessante tijd om engineer te worden.”

Beginner’s mind
Olson ziet ernaar uit om met de studenten van Inholland samen te werken. “De energietransitie vereist sectoroverstijgende oplossingen. We staan midden in een maatschappelijke verandering en daarvoor is creativiteit nodig vanuit alle domeinen. Ik moedig studenten en ervaren experts aan om met een beginner’s mind, een frisse blik, naar de vraagstukken van nu te kijken. Wees open, laat je inspireren en probeer nieuwe dingen uit. Zo komen we tot interessante oplossingen om Nederland te verduurzamen.”