Studenten bedenken gedurfde oplossingen voor natuurgebied bij Gouda
’t Weegje is een prachtig klein natuurgebiedje net onder Gouda, waar mensen kunnen varen, recreëren, de hond uitlaten en genieten van de vrije natuur. Maar doordat het ligt ingeklemd tussen snel-, vaar- en spoorwegen kunnen omwonenden er maar moeilijk komen. Hoe kunnen de bereikbaarheid en verbinding met aangrenzende natuurgebieden worden verbeterd? Met dit vraagstuk gingen tweedejaarsstudenten van Landscape and Environment Management van Hogeschool Inholland Delft aan de slag. In februari presenteren zij hun eindoplossingen aan opdrachtgever het Gouds Watergilde, Groenalliantie Midden Holland, Gemeente Gouda, Gemeente Waddinxveen, ProRail, het Waterschap en Staatsbosbeheer.
“Dit project draait om probleemstellingen en belangen van wérkelijke partijen. Dat gaat zoveel verder dan de 'papieren' schoolopdrachten tot nu toe.”
Verbinding & bereikbaarheid
Het Gouds Watergilde is een werkgroep van de Historische Vereniging 'Die Goude', die zich bezighoudt met het behoud en herstel van water rondom Gouda. Jaco Mebius is lid van de werkgroep en als geohydroloog gespecialiseerd in alles wat met grondwater te maken heeft. "Elk jaar vragen wij de Inholland-studenten om verbeteringsplannen te maken voor specifieke gebieden in de omgeving. Dat levert altijd een schat aan innovatieve ideeën op als waardevolle aanvulling op de bestaande perspectieven." Onderwerp dit jaar is 't Weegje, een natuurgebied dat volledig ligt ingesloten tussen de A12, het Gouwe-kanaal en een spoordijk enerzijds, en een industrieterrein en een stuk bos anderzijds. Jaco: "Aan de studenten de vraag hoe de bereikbaarheid en de verbinding met andere natuurgebieden kan worden vergroot. Een uitgelezen kans om originele en gedurfde oplossingen te bedenken én uiteindelijk ook visueel te maken."
Van analyse tot ontwerp
Over deze opdracht bogen acht teams van vijf tweedejaarsstudenten Landscape and Environment Management zich voor het vak Beleid & Ontwerp. Het project is opgedeeld in twee fases, legt student Yair uit. “De eerste fase draait om een rapportverslag en het bedenken van twee scenario's over wat er volgens ons met ‘t Weegje en omgeving moet gebeuren. Daarvoor bezochten we eerst met z'n allen het natuurgebied. Vervolgens verzamelden we informatie en maakten we een zorgvuldige inventarisatie en analyse van het gebied. In een tussenpresentatie toonden we onze oplossingen aan de betrokken partijen, die nuttige feedback gaven. In fase twee staat het ontwerpen en tekenen van ons idee centraal. We werken alles uit op papier en presenteren dat aan het einde van het project aan aan Het Watergilde, Groenalliantie Midden Holland, ProRail, Gemeente Gouda, Gemeente Waddinxveen, Prorail, het Waterschap en Staatsbosbeheer.”
Focus op natuurbehoud
De studenten worden aangespoord om out-of-the-box te denken, zonder rekening te houden met de financiële haalbaarheid van hun plannen of politieke standpunten. "Idioot mág, zolang je het maar onderbouwt", lacht Yair. Hun oplossingen omvatten de aanleg van een strandje tegen hittestress en een pont voor fietsers en wandelaars. “Het is een kwestie van voortdurend keuzes maken en compromissen sluiten. Er spelen zoveel belangen. Zo wil ProRail dat er zo min mogelijk gebeurt met de grond rondom de rails, terwijl dat een gigantische versnippering van het gebied betekent. Uiteindelijk hebben wij ervoor gekozen om een al bestaande wegverlaging onder het spoor verder door te trekken het gebied in. Op die manier creëer je een unieke groenverbinding voor mens én dier tussen ’t Weegje en de verderop gelegen natuurgebieden. Ons team kiest dus voor groen - een behoorlijke afweging, want de kosten hiervan zijn veel hoger dan van een spoordijkverhoging bijvoorbeeld. Doorslaggevend waren de honderden grutto's, dat zijn beschermde weidevogels, die elk voorjaar hierheen komen om aan te vetten.”
De jeugd heeft de toekomst
Het Watergilde is blij met de samenwerking met de hogeschool. Jaco: "De studenten leren op een gestructureerde manier ideeën te vormen over de inrichting van bestaande gebieden en hun oplossingen te visualiseren en te presenteren aan echte partijen. Het is belangrijk om jongeren te betrekken bij de inrichting van steden en kwesties zoals water- en erfgoedbeheer, omdat zij hier straks zelf zullen wonen. Water is niet alleen belangrijk voor recreatie, maar ook als transportmiddel, groenvoorzieningen, biodiversiteit, klimaatadaptatie, noem het maar. Al deze functies proberen we mee te nemen in onze opdrachten om de studenten uit te dagen na te denken over de complexe rol van water in onze samenleving. Dit zijn de professionals van de toekomst en wij horen graag hoe zij aankijken tegen problemen die nú spelen."
Creatief en praktisch
Van Yair mogen alle schoolopdrachten in deze vorm worden aangeboden. "Geweldig om zo creatief bezig te zijn met schetsen en kaarten. We krijgen praktische tools mee en worden in werkcolleges en allerlei ondersteunende lessen begeleid door mensen van school én uit het werkveld. Eigenlijk zijn alle vakken dit semester om de opdracht heen georganiseerd, zoals publieksrecht en beleid, maar we krijgen ook Illustrator-lessen. Als jongeren is dit onze kans om nieuwe inzichten aan te dragen waar de oudere generatie misschien niet aan gedacht heeft. En wie weet gebruiken ze straks elementen uit een van onze ontwerpen. Hoe gaaf is dat!"