Studenten Inholland werken aan toekomst bebouwde omgeving

Hoe transformeer je een bedrijventerrein tot een duurzaam woon-/werkgebied, binnen een bredere gebiedsontwikkeling? En hoe kom je van een gebied met woningen en een mbo- en hbo-instelling tot een campusomgeving - met daarbij ook nog ruimte voor groen en recreatie? Zomaar twee voorbeelden van ruimtelijke én financiële ontwikkelopgaves van de bachelor of Built Environment (BBE)-projecten waar vierdejaarsstudenten van Hogeschool Inholland mee aan de slag gingen.

“In totaal werden er meer dan 15 van dergelijke vraagstukken ingebracht door opdrachtgevers uit het werkveld”, vertelt Ted van der Klaauw, leercoach en docent bij de opleiding Bouwmanagement & Vastgoed bij Inholland. “Denk aan gemeenten, ontwikkelaars, bouwbedrijven en woningbouwcorporaties. Een kolfje naar de hand van onze studenten, die opgaan voor hun ‘bachelor of Built Environment’. Het gaat hier om vierdejaarsstudenten die zich aan het voorbereiden zijn op hun afstuderen, van de Inholland-locaties Alkmaar, Haarlem en Delft. Er wordt gewerkt in multidisciplinaire teams, bestaande uit wisselende combinaties van studenten van de opleidingen Bouwmanagement & Vastgoed/ Ruimtelijke Ontwikkeling, Bouwkunde, Civiele Techniek en Landscape and Environment Management.”

College in het park
Eén van die studenten is Shannon Horsten van Bouwmanagement & Vastgoed bij Inholland Haarlem. Haar team stort zich op een vraagstuk van de gemeente Haarlem om te komen tot een campusontwikkeling. Ook Hogeschool Inholland zelf werkt in Haarlem en op andere locaties aan een zogenoemde ‘campusvisie’. Shannon: “Het is heel gaaf dat je als student zijnde, waar deze gewenste ontwikkeling voor bedoeld is, daar een plan voor mag maken. Ik denk dat wij zelf ook het beste aanvoelen wat er hier beter kan. Op het huidige voorplein van de hogeschool na, is het gebied nu niet heel aantrekkelijk en zijn er weinig tot geen openbare voorzieningen. We werken daarom aan een voorstel met een parkje waar je even kunt ontspannen of wandelen in de pauze, of misschien zelfs college kunt krijgen in de zomer.”

Onderlinge samenhang
“De realisatie van nieuwe woningen, met name voor in Haarlem hoognodige sociale huur en studentenwoningen, maakt onderdeel uit van het plan. Verder denken we aan restaurants en winkeltjes, zowel voor studenten als voor de buurt. Die onderlinge samenhang kan wat ons betreft worden verbeterd. Denk aan de sportschool die nu in de hogeschool gevestigd is en ook toegankelijk is voor de buurt. Kan die bijvoorbeeld worden opgenomen in de plint van de nieuwe bebouwing en worden vergroot zodat er meer mensen gebruik van kunnen maken?”

Vraagstuk gemeente Alkmaar
Ook in het vraagstuk van de gemeente Alkmaar is samenhang met ‘de omgeving’ belangrijk, vertelt student Demi Hilterman. “Onze opdracht is het transformeren van een wat grauw bedrijventerrein naar een groen en aantrekkelijk woon-/werkgebied. Met een groene verbinding tussen het kanaal aan de ene en het Oosterhout-park aan de andere kant. We krijgen binnen die kaders alle vrijheid om met een eigen voorstel te komen. Dat is leuk, zeker omdat we heel erg out-of-the-box mogen denken. Maar ook lastig omdat er zóveel opties zijn. Denk aan architectonische keuzes en de invulling van buitenruimten, maar ook aan de gewenste woonvormen die je er over pak hem beet twintig jaar wilt hebben.”

Het kanaal de wijk in trekken
“Daarbij beginnen we natuurlijk niet op nul. Er is al bebouwing en er zijn bedrijven gevestigd, hoe kunnen die straks een plekje krijgen? We denken aan flexplekken, maar ook aan een plint met voorzieningen als een supermarkt, apotheek, et cetera, met daarboven woningen. We zijn gestart met het opstellen van een zogenoemd ‘vlekkenplan’. Dat hebben we besproken met de gemeente Alkmaar als opdrachtgever en met twee experts: een makelaar en een ontwikkelaar. Die noemen dingen waar we zelf niet aan gedacht hadden. Zoals het realiseren van een haventje, zodat je het kanaal meer ‘de wijk in trekt’. Mede op basis van de feedback moeten we nu komen tot een totaalplan, met daarbij uiteraard ook een StiKo* en een kosten-/batenanalyse.”
* StiKo betekent StichtingsKosten, oftewel de totale kosten voor de bouw van een onroerende zaak.

Andere kijk en expertise
De groep van Demi bestaat uit vier Haarlemse studenten Bouwmanagement & Vastgoed en één Alkmaarse student Civiele Techniek. “Dit is een typische Bouwmanagement-opdracht. Maar als het ontwerp echt vorm krijgt, hebben we de expertise nodig van de student Civiele Techniek voor zaken als wegen, parkeerplaatsen en ontsluiting van het gebied.” Shannon werkt met een meer gevarieerde groep, met ook studenten Bouwkunde en Landscape en Environment Management. Shannon: “Omdat je met studenten van andere opleidingen samenwerkt, die een andere kijk en expertise hebben, leer je weer van elkaar. In mijn studie Bouwmanagement & Vastgoed hebben we wel wát geleerd over digitaal tekenen van gebouwen, maar dat kunnen we niet zo mooi als de studenten Bouwkunde, om maar een voorbeeld te noemen.”

Eind januari moeten alle groepen hun definitieve ontwerp presenteren, waarmee de opdrachtgevers verder aan de slag kunnen. Docent Ted van der Klaauw voorziet dat daar weer vervolgvragen voor ‘zijn’ studenten uit voortkomen, zoals haalbaarheidsonderzoeken of adviesrapporten. “Dat past ook bij onze wens om duurzame relaties met onze partners aan te gaan. En het is voor onze studenten goed om deze opdrachten voor ‘echte’ opdrachtgevers te doen. Tijdens dit hele proces zie ik dan ook dat ze het heel serieus aanpakken en dat ze presentaties geven die leuk, leerzaam en motiverend zijn. Dat maakt me, in combinatie met het kwaliteitsniveau dat wordt geleverd, echt trots.”

Beter en professioneler
Demi: “Het is toch anders dan wanneer je het ‘voor de docent’ doet. Onze opleidingen zijn vrij persoonlijk, dus de docent ken je al vrij goed. Voor een externe opdrachtgever bereid je het toch net even beter en professioneler voor. Met ook nog eens de kans dat ons ontwerp over x jaar daadwerkelijk gerealiseerd wordt, dat zou toch te gek zijn?”. Ook Shannon kan haast niet wachten om het totaalplan te presenteren – en vooral om te zien dat het wordt uitgevoerd: “Ik denk dat ons voorstel voor de campusontwikkeling heel goed zou zijn voor de school én voor de omgeving. Het kan echt mooier worden.”