Heb je money voor Dior?
Studenten zien verband tussen financiële opvoeding en financieel gedrag
Uit verschillende onderzoek blijkt dat jongeren regelmatig betalingsproblemen hebben. Dat is slecht nieuws, want schulden kunnen een heel leven doorwerken en gaan vaak gepaard met allerlei andere problemen. De gemeente Rotterdam vroeg Hogeschool Inholland Rotterdam om onderzoek te doen onder én door studenten. Op 9 november presenteerden zij de resultaten. “Bij mijn eerdere stage merkte ik al hoe relevant dit onderwerp is.”
Lees ook het artikel die over dit onderwerp verschenen is in de media:
“Bij schuld speelt schaamte”, zegt Afke Theunissen, docent-onderzoeker bij de onderzoekslijn Dynamiek van de Stad. “Mensen durven er niet over te praten, stellen hun hulpvraag uit, waardoor problemen erger kunnen worden. Rotterdam wil betaalproblemen wel bespreekbaar maken. In opdracht van de gemeente onderzochten we het verband tussen de financiële opvoeding van studenten en hun financieel gedrag. Onder de titel ‘Heb je money voor Dior?’ gingen we ook na welke rol imago en verleiding spelen in dat gedrag. En we werkten middelen uit om financieel gedrag bespreekbaar te maken onder jongeren.”
Afstudeerproject
Drie studenten van de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening voerden het onderzoek uit. Ze namen tientallen individuele en groepsinterviews af onder studenten van Hogeschool Inholland Rotterdam. “Ik richtte me op het onderwerp geldzaken organiseren”, zegt Robin Westerhuis. “Het was mijn afstudeerproject voor Sociaal Juridische Dienstverlening. Een heel relevant onderwerp, dat zag ik al bij een eerdere stage bij het wijkteam. Vrijwel alle cliënten daar hebben te maken met schulden in combinatie met andere problemen.”
Organiseren van geldzaken zou een verplicht vak op school moeten zijn.
Goede financiële opvoeding
Aan de hand van de interviews probeerde Robin de rol van een goede financiële opvoeding te bepalen. “Zelf heb ik zo’n goede opvoeding gehad. Dat is lang niet bij alle studenten zo. De meesten praten ook niet over financiële problemen.” Het onderzoek maakt duidelijk dat een goede financiële opvoeding zorgt voor financiële redzaamheid op latere leeftijd. “Maar opvallend genoeg is dat geen vereiste”, zegt Robin. “Sommige studenten hebben goed financieel gedrag op een andere manier geleerd.”
Verplicht vak
Afke vult aan: “Hebben studenten ouders die financieel niet zelfredzaam zijn, dan kunnen zij de zaken gaan regelen. Dat maakt die studenten natuurlijk financieel heel bewust. We zien het ook bij studenten die stage lopen bij een kredietbank of een bewindvoerdersorganisatie. Zij zien situaties die ze voor zichzelf willen voorkomen.” Volgens Afke zou het goed zijn dat financiële educatie een structurele plek krijgt in het primair en voortgezet onderwijs. “Organiseren van geldzaken zou een verplicht vak op school moeten zijn.”
Waardevolle adviezen om jongeren te inspireren
Voor de gemeente Rotterdam is het aanpakken schulden onder jongeren een belangrijk speerpunt. Door de coronacrisis worden sommige jongeren stevig getroffen, bijvoorbeeld omdat ze hun bijbaantje kwijtraken. "Genoeg redenen voor ons om nu te blijven investeren in de aanpak en in het voorkomen van betalingsproblemen bij jongeren", benadrukt de wethouder Michiel Grauss van de gemeente Rotterdam. "De opdracht aan Inholland voor dit onderzoek onder hun eigen studenten is hier een voorbeeld van. De adviezen van de studenten zijn waardevol want richten zich op een specifieke groep: hbo-studenten. Dat past bij het maatwerk dat we bieden in onze schuldaanpak. De adviezen van de studenten nemen we mee in onze Kom uit je Schuld campagne die we blijven doorontwikkelen: het meer betrekken van ouders en het positief inspireren van jongeren door tips van jongeren die het gelukt zijn om uit de schulden te blijven."
De adviezen van de studenten zijn waardevol want richten zich op een specifieke groep: hbo-studenten. Dat past bij het maatwerk dat we bieden in onze schuldaanpak.
Workshops voor studenten
Inholland biedt eerstejaarsstudenten een workshop aan van de kredietbank en een workshop rond het moment dat je 18 jaar wordt, met alle financiële verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken. “Voor jezelf maar zeker ook als toekomstige professional moet je bewust zijn van je eigen financieel gedrag wil je later anderen daarin adviseren”, zegt Afke. Robin is het daarmee eens: “Welke richting ik ook kies, in de sociaal-juridische dienstverlening kom ik schuldproblemen vroeg of laat tegen.”
Poster en Instagramcampagne
Robin is inmiddels afgestudeerd en met de presentatie aan de gemeente Rotterdam is het onderzoek ook afgerond. Naast het onderzoeksrapport kreeg de gemeente posters en de Instagram-account ‘Heb je money voor Dior?’ als middelen om het gesprek over financiën onder jongeren te bevorderen. Afke: “De presentatie was zelf al een vorm van bewustwording met een interactieve sessie en een quiz voor studenten.”