Patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening hebben een verhoogd risico op de vroegtijdige ontwikkeling van een levensbedreigende lichamelijke aandoening, met voortijdig overlijden tot gevolg. Voor goede kwaliteit van zorg is het van belang dat hulpverleners in de GGZ in een zo vroeg mogelijk stadium vaststellen of er bij de patiënt mogelijk sprake is van een palliatieve zorgvraag. Want palliatieve zorg gaat niet alleen over de zorg in de laatste levensfase, het kan al veel eerder starten, namelijk wanneer de verwachting is dat de patiënt vroegtijdig aan de lichamelijke aandoening zal overlijden.
Binnen dit project is de Toolkit ‘Palliatieve zorg in de GGZ’ ontwikkeld en getest. De Toolkit bevat een methodiek om vroegtijdig vast te stellen wanneer er mogelijk sprake is van een palliatieve zorgvraag. Vervolgens biedt de Toolkit de middelen om de huidige en de te verwachten problemen en behoeften van de patiënt wat betreft palliatieve zorg vast te stellen. Op basis hiervan wordt - via de methodiek van palliatief redeneren - een palliatief zorgplan opgesteld en uitgevoerd. Binnen de Toolkit wordt specifiek aandacht besteed aan het bieden van begeleiding tijdens de stervensfase van de patiënt en nazorg aan familie en naasten van de patiënt.
Dit project is mogelijk gemaakt door ZonMw en maakt onderdeel uit van het programma Palliantie. Meer dan zorg.
Bij de ontwikkeling en toetsing van de Toolkit wordt gewerkt met een zogenaamd Experience-Based Co-Design-panel (EBCD). Dit is een panel dat bestaat uit experts uit het onderwijs, het onderzoek en de praktijk. Het doel is te zorgen dat de Toolkit gebaseerd is op de best beschikbare wetenschappelijke kennis, dat de Toolkit bruikbaar is voor de praktijk, en dat de gebruikte kennis en methodieken goed overdraagbaar zijn voor het onderwijs.
Het onderzoek wordt uitgevoerd binnen een samenwerkingsverband van het Amsterdam UMC, het NIVEL en Hogeschool Inholland. De betrokken onderzoekers zijn prof. dr. Berno van Meijel (lector GGZ-Verpleegkunde Hogeschool Inholland), Karin den Boer (onderzoeker VUmc), dr. Anke de Veer (senior onderzoeker NIVEL) en prof. dr. Anneke Francke (professor VUmc en programmacoördinator NIVEL).
De Toolkit draagt bij aan het bieden van proactieve zorg aan de patiënt en zijn naasten vanuit een holistisch perspectief, met aandacht voor zowel lichamelijke, psychosociale en spirituele zorg.
Het project levert de volgende, concrete resultaten op:
De nu beschikbare producten zijn hieronder te vinden.
