Duur
Locatie
Contact
Onderzoek Carolien AantjesIn Schiedam-Oost wonen veel migranten die voor werk vanuit Midden- en Oost-Europa naar Nederland zijn gekomen. De grootste groep migranten komt uit Polen, gevolgd door Bulgarije. Hoewel het veel van hen lukt om hier geld te verdienen, lezen we (inmiddels steeds vaker) in de media dat migranten hiervoor lange werkdagen moeten maken in banen die fysiek en mentaal zwaar zijn en een hoge productiedruk kennen.
Ook blijkt uit onderzoek dat migranten niet altijd dezelfde rechtsbescherming krijgen als Nederlanders met een arbeidscontract, bijvoorbeeld wanneer zij ziek worden, of dat zij hetzelfde betaald krijgen als een Nederlander die hetzelfde werk doet. Daarnaast is het vinden van goede en betaalbare huisvesting een enorme uitdaging.
We wilden inzicht krijgen in hoe Poolse en Bulgaarse migrantengezinnen hun leven in Schiedam-Oost ervaren en of zij, en zo ja welke, behoeften hebben aan ondersteuning. We interviewden veertien Poolse en dertien Bulgaarse wijkbewoners. De deelnemers aan het onderzoek waren achttien jaar of ouder, hadden kinderen en woonden minimaal een jaar in Schiedam-Oost.
De interviews werden afgenomen in het Pools, Bulgaars of Turks en vonden thuis of op een andere locatie in de wijk plaats. De interviews bestonden uit een deel met (voornamelijk gesloten) vragen over onder andere gezinssamenstelling, het aantal jaren in Nederland en opleidingsniveau, en een deel met open vragen over de dagelijkse routine, leefomgeving, bestaanszekerheid, gezondheid en welzijn, onderwijs, het sociale netwerk en het contact met de gemeente en andere instanties.
De interviews werden woord voor woord uitgeschreven en daarna systematisch gecodeerd en geanalyseerd in MaxQDA. Alle deelnemers gaven voorafgaand aan het interview schriftelijk toestemming. Het onderzoek werd uitgevoerd met goedkeuring van de ethische commissie van Hogeschool Inholland.
"We vinden het belangrijk dat het perspectief van de migrant de volle aandacht krijgt bij onderzoek naar de leefomstandigheden van deze mensen in onze samenleving."
Het onderzoek heeft een gedetailleerde inkijk gegeven in de woon-, werk- en leefsituatie van Poolse en Bulgaarse gezinnen in Schiedam-Oost. Uit de interviews blijkt dat de meerderheid de wijk waardeert als woonplek. Onderwijs in Nederland, en de kansen die dit biedt, blijkt een belangrijke drijfveer voor gezinnen om te investeren in een langer verblijf. Bij ouders met inmiddels volwassen en uitwonende kinderen zien we dat de kwaliteit van het Nederlandse gezondheidszorgsysteem een belangrijkere rol gaat spelen.
Net als veel andere Schiedammers ervaren migrantengezinnen de gevolgen van de krappe woningmarkt. Dit uit zich in hoge woonlasten, moeilijkheden bij het vinden van passende woonruimte bij veranderende gezinssituaties, en een (nog) grotere afhankelijkheid van het eigen netwerk om een woning te vinden. Meer dan de helft van de bewoners geeft aan de Nederlandse taal niet of slecht te beheersen. Dit maakt hen afhankelijk van kennissen, boekhouders en/of hun (volwassen) kinderen. Hierdoor missen zij belangrijke kennis over het belastingsysteem, premieafdrachten voor sociale verzekeringen en beschikbare toeslagen.
De onderzoeksresultaten bieden meerdere aanknopingspunten voor het Nationaal Programma en haar partners voor hoe zij migrantengezinnen kunnen bereiken en betrekken bij de wijk, en op welke manier(en) zij aandacht en ondersteuning kunnen bieden aan gezinssituaties waarin de bestaanszekerheid onder druk staat. Als lectoraat raden we aan om vooral te werken aan integratiebevorderende interventies en aan het beter in beeld krijgen van migrantengezinnen die klem zitten. Daarbij is vertrouwen een kritieke voorwaarde.
De geïnterviewde bewoners zouden graag het volgende zien:
Zij denken dat dit nieuwkomers erg zal helpen, omdat er dan een plek is waar zij informatie kunnen krijgen over wat er van hen wordt verwacht als inwoner van Schiedam, wat hun rechten en plichten zijn en welke (laagdrempelige) mogelijkheden er zijn om de Nederlandse taal te leren.
Het lectoraat is op dit moment bezig het onderzoek onder arbeidsmigranten verder uit te bouwen naar de verblijfssituatie en rechtspositie van migranten die van buiten de Europese Unie naar Nederland komen.
