Hogeschool Inholland en Amsterdam UMC starten Europees onderzoeksproject

Duurzame keuzes maken in geneesmiddelen
Projectleider is bijzonder lector Jelle Tichelaar van Interprofessionele Samenwerking & Medicatieveiligheid bij Hogeschool Inholland. “De impact van geneesmiddelen op het milieu en klimaat is groot”, zegt hij. “Maar wat het precies is per medicijn, weten we in veel gevallen niet. Toch willen steeds meer artsen, specialisten en andere voorschrijvers dit weten vanwege een groeiend bewustzijn van die milieu-impact. Zij willen een praktische richtlijn hebben hoe ze daar in het voorschrijven rekening mee kunnen houden. Uiteindelijk is ieders doel om de meest duurzame keuze maken tussen twee verder gelijkwaardige geneesmiddelen.”

Zorgsector zorgt voor zeven procent van de CO2-uitstoot
Het doel van het project is om de milieu- en klimaatbelastende factoren van geneesmiddelen in kaart te brengen, te wegen en zo veel mogelijk informatie hierover per geneesmiddel beschikbaar te stellen. “We weten dat de zorgsector verantwoordelijk is voor ongeveer 7 procent van de CO2-uitstoot in Nederland”, zegt Susanne Waaijers, onderzoeker bij het RIVM. “En ook dat geneesmiddelen en andere chemische middelen voor de grootste klimaatdruk zorgen; meer dan energiegebruik in gebouwen en transport.” Geneesmiddelen kunnen daarnaast een verontreinigende werking hebben. “In het kader van de Green Deal Duurzame Zorg en de Ketenaanpak Medicijnresten uit water adviseren we de betrokken ministeries over de milieu-impact. Vanwege andere opdrachten duiken we als RIVM de komende jaren verder in dit vraagstuk over milieu-impact. We verwachten dan ook meer inzicht te geven en dit als partner in het PlanED Prescribing-onderzoek te delen.”

Nieuw onderwijsmateriaal over milieu-impact
De bedoeling van het onderzoeksproject is om informatie over milieu-impact te verwerken in nieuw onderwijsmateriaal voor geneeskundestudenten en voor masterstudenten van bijvoorbeeld Advanced Nursing Practice en Physician Assistant van de Hogeschool Inholland. “Een gezonde planeet hebben we nodig om zelf gezond te blijven”, zegt Vera van Waardenburg, manager van het cluster Nursing bij Hogeschool Inholland. “Onze partners in het werkveld vragen dat we professionals opleiden die dit vraagstuk oppakken. Het sluit ook aan bij het nieuwe profiel van de hbo-opgeleide verpleegkundige die bezig is met preventie en verpleegkundig leiderschap. Dit betekent onder meer dat je samen met de zorgvrager beslist welke geneesmiddelen je voorschrijft zodat die goed kan functioneren en daarbij ook kijkt welke impact dat heeft op de wereld. De zorg is geen eiland; dat willen we onze studenten meegeven."

Concrete handvatten voor milieubewust handelen
Hogeschool Inholland en Amsterdam UMC trekken voor het onderzoeksproject nauw met elkaar op. Master- en geneeskundestudenten werken bijvoorbeeld nu al samen in interprofessionele studentenpoli’s en onderzoekers van Amsterdam UMC zijn ook onderdeel van het bijzonder lectoraat. Een van hen is arts-docent en -onderzoeker Joost Piët van Amsterdam UMC, die de dagelijkse coördinatie doet van het driejarige onderzoeksproject en van plan is te promoveren, mede op basis van de onderzoeksresultaten. “De belangstelling vanuit het onderwijs is groot, ook buiten onze organisatie. Het onderwerp leeft en dat is hoopgevend. Het zou mooi zijn om professionals concrete handvatten te geven zodat ze daadwerkelijk milieubewust kunnen voorschrijven. Hopelijk kunnen we daarmee als sector ook invloed uitoefenen op hoe farmaceuten hun medicijnen produceren.”