‘Welke invloed hebben sociale media op onze belevingen van veiligheid en recht?’
Vivien Butot, nieuwe associate lector Social Media, Security & Justice
Maatschappelijke thema’s doen iets met ons gevoel van veiligheid en recht. Kijk alleen al naar de omgekeerde vlaggen op boerenerven of luister naar de klimaatprotesten op de A12. Welke rol spelen sociale media hierin? Leiden ze slechts tot polarisatie of zijn er ook andere mechanismen aan het werk? Vivien Butot stelt zich als nieuwe associate lector Social Media, Security & Justice ten doel dit uit te zoeken. “Wat is de relatie tussen sociale media en hedendaagse belevingen van veiligheid en recht? En welke handelingsperspectieven zijn daarbij denkbaar?”
Hogeschool Inholland richt zich al langer op onderzoek naar het gevoel van recht en veiligheid, zoals met de lectoraten Publiek Vertrouwen in Veiligheid en Toegankelijkheid van het Recht. “Wat ik wil toevoegen is de rol van sociale media bij de beleving van veiligheid en recht in de samenleving”, zegt Vivien. “Mijn onderzoek sluit ook mooi aan op het nieuwe vak ‘maatschappelijke onrust’ dat binnen mijn domein Business, Finance & Law wordt gegeven. Daarin zoomen studenten onder andere in op polarisatie rond maatschappelijke vraagstukken en de relatie met informatie en desinformatie.”
Werken aan mediawijsheid
Het onderwerp is volgens Vivien zeer relevant voor studenten van Hogeschool Inholland. “Zij zijn opgegroeid met sociale media en gebruiken deze media op allerlei manieren. Niet alleen voor entertainment, maar ook voor gemeenschapsvorming en natuurlijk om zich te voorzien van informatie en nieuws over allerlei onderwerpen. Mede door hun veelvuldige en veelzijdige gebruik van sociale media worden jongeren vaak als problematische groep gezien. Zijn ze wel mediawijs genoeg om de rol van algoritmen, surveillance en verdienmodellen achter de technologie te zien en daar verantwoordelijk mee om te gaan? Ik hoor graag hoe studenten hier zelf tegenaan kijken, ook als toekomstige professionals in het beroepenveld.”
Ik wil kijken wat de mogelijkheden en beperkingen zijn van de inzet van sociale media die het veiligheids- en rechtsgevoel proberen te stimuleren.
Veiligheids- en rechtsgevoel stimuleren
Meer in het bijzonder wil Vivien studenten bij zijn onderzoeksprojecten betrekken van opleidingen die gekoppeld zijn aan zijn lectoraat, zoals Integrale Veiligheidskunde, HBO-Rechten en Sociaal Juridische Dienstverlening. “We kunnen rechtstatelijke kwesties aankaarten. Hoe ver kun je bijvoorbeeld gaan met het online inwinnen van inlichtingen als handhavende instantie en wat doet dit met het vertrouwen van burgers? Daarbij wil ik ook kijken wat de mogelijkheden en beperkingen zijn van de inzet van sociale media die het veiligheids- en rechtsgevoel proberen te stimuleren. Kun je als jurist sociale media op een positieve manier inzetten zodat mensen vertrouwen krijgen in het rechtssysteem en zelfs geborgenheid ervaren? Zoals bijvoorbeeld een ‘digitale wijkagent’ die in dialoog treedt en interacteert op dezelfde online omgevingen als jongeren.”
Veerkrachtige samenleving
Vivien raakt met zijn onderzoek een van de hoofdthema’s van Hogeschool Inholland: de veerkrachtige samenleving. “En dan gaat het niet alleen om ieders opdracht om haar of zijn mediawijsheid te vergroten. Bij een veerkrachtige samenleving kun je het individu niet alle verantwoordelijkheid toeschuiven. De macht ligt elders. De vraag is hoe we kunnen terugveren van de puinhoop die van sociale media is gemaakt, en wat ieders rol daarin zou kunnen zijn.” De kersverse associate lector wil dan ook samenwerken met een breed scala aan werkveldpartners: politie, justitie, gemeenten, rijksoverheid en softwarebedrijven, plus onderzoekers van universiteiten en het hbo.
Ik ben gedreven door nieuwsgierigheid en door maatschappelijke betrokkenheid om iets te doen tegen polarisatie.
Nieuwsgierig en maatschappelijk betrokken
Vivien is van plan om samen met het werkveld en collega’s en studenten van Hogeschool Inholland enkele exemplarische casestudies op te zetten rond veiligheid, recht en sociale media. “Dit doe ik gedreven door nieuwsgierigheid en vanuit maatschappelijke betrokkenheid. Net als de meeste mensen merk ik privé al lange tijd hoe sociale media zich ontwikkeld hebben tot plekken waar veiligheid en rechtvaardigheid vaak ver te zoeken zijn. Discussies polariseren vaak en snel, zowel door het gedrag van individuele gebruikers als door de algoritmen van de platforms die gebruikers vooral ophef laten zien. Maar de maatschappelijke kwesties die op sociale media besproken worden, zoals stikstof of migratie, hebben natuurlijk ook invloed. In polariserende discussies zit ook legitieme kritiek over misstanden. Onderzoeken wat veiligheid en rechtvaardigheid op sociale media betekenen en wat eraan te doen is, vind ik belangrijk. Bij Inholland krijg ik de vrijheid en verantwoordelijkheid om dit thema met collega’s, studenten en het werkveld gestalte te geven.”
Bij Hogeschool Inholland focussen we op een veerkrachtige samenleving. Dit is een samenleving waarin we in verbinding met elkaar in staat zijn om schokken op te vangen en deze ook benutten als kans om ons verder te ontwikkelen. Met Inholland onderzoekt vertellen we verhalen over hoe we vanuit onderzoek bijdragen om een samenleving met veranderkracht te realiseren, samen met studenten en werkveldpartners. Zodat iedereen kan blijven functioneren in een continu sterk veranderende wereld.