Het hoort erbij!

Het doel van Het hoort erbij!

De doelstelling van het onderzoek ‘Het hoort erbij!’ was structureel aandacht hebben voor seksuele vorming in het jongeren- en straathoekwerk. Daarbij lag de nadruk op het zoeken naar manieren om dit op een positieve en diversiteitsensitieve wijze te doen, met aandacht voor de (online) leefwereld van jongeren. Dat is hoognodig, want seksuele vorming krijgt nog steeds niet de aandacht die het verdient, terwijl preventieve aandacht voor seksualiteit, intimiteit en relaties een positief effect heeft op de gezondheid en het welzijn van jongeren.

Vanaf februari 2022 tot en met januari 2024 heeft het lectoraat Jeugd & Samenleving in samenwerking met het lectoraat Empowerment & Professionalisering in drie fasen onderzoek gedaan bij acht jongeren- en straathoekwerkpraktijken in Amsterdam, Zaandam en Haarlem.

• Ten eerste hebben we in kaart gebracht welke ondersteuningsbehoeften jongeren en professionals hebben en welke knelpunten en verbeteringsbehoeften jeugdprofessionals ervaren in het bijdragen aan seksuele vorming.
• Vervolgens hebben we met professionals per praktijk een pilot ontwikkeld om structureel aandacht te hebben voor seksuele vorming.
• Tot slot is materiaal ontwikkeld waarmee jongeren- en straathoekwerkers landelijk daadwerkelijk structureel op een positieve manier bij kunnen dragen aan de seksuele en relationele vorming van jongeren.

De resultaten van dit onderzoek

Dit project kent verschillende producten, ontwikkeld voor verschillende doelgroepen.

Voor jongeren die gebruikmaken van het jongeren- of straathoekwerk

• Sociale kaarten per stad, waarop jongeren in een oogopslag kunnen zien waar ze terechtkunnen voor vragen, hulp of zorg omtrent seksualiteit (lente 2024 verwacht)

Voor professionals en teams

• Sociale kaart voor jeugdprofessionals (landelijk) waarop zij in een oogopslag kunnen zien waar ze jongeren naar kunnen doorverwijzen, waar ze meer informatie over seksualiteit kunnen vinden en waar ze getraind kunnen worden (lente 2024 verwacht)
• Een handreiking waarin jeugdprofessionals uit Het hoort erbij! goede voorbeelden geven van hoe zij seksualiteit adresseren in hun werk met jongeren
• Een overzicht met methodieken, tools en handvatten
• Een handreiking hoe als team te komen tot een gezamenlijke taakopvatting aangaande seksuele vorming (lente 2024 verwacht)
• Een voor jongeren- en straathoekwerkers op maat gemaakte training, ontwikkeld door Qpido

De bevindingen van de eerste fase van het onderzoek hebben we beschreven in twee rapporten:

• Maak het bespreekbaar! Jongeren (16 – 24 jaar) en hun behoeften aan seksuele vorming in het jongeren- en straathoekwerk
• Het hoort erbij! Aandacht voor seksuele vorming in het jongeren- en straathoekwerk (lente 2024 verwacht)

Daarnaast verscheen er een publicatie over dit onderzoek in Sociale Vraagstukken waarin we pleiten voor aandacht houden voor soa-preventie.

Aandacht voor seksuele vorming in het onderwijs
Voorafgaand aan Het hoort erbij! hebben we onderzoek gedaan naar de aandacht voor seksuele vorming bij opleidingen Social Work (Amsterdam, Alkmaar en Haarlem), Pedagogiek en Sportkunde van Hogeschool Inholland. Hierbij keken we naar de benodigde (door)ontwikkeling in het onderwijs voor (jeugd)professionals op dit thema. De resultaten van dit onderzoek staan beschreven in de publicatie Het hoort bij welzijnsopleidingen.

Voor het onderwijs

Het hoort erbij! heeft een bijdrage geleverd aan verschillende opleidingen op diverse niveaus. Zo gaven we advies aan de opleidingen Social Work, Pedagogiek en Sportkunde over de wensen en behoeften van docenten met betrekking tot aandacht voor seksuele en relationele vorming in het curriculum. 

Met onze onderzoeksinzichten informeerden we de bovenstaande opleidingen over hoe zij hun curricula aan kunnen passen. Het doel van de aanpassingen is dat studenten worden opgeleid tot professionals die weten hoe ze positief kunnen bijdragen aan de seksuele vorming van jongeren en deze opgedane kennis ook actief inzetten als professionals in de praktijk.

Voor het werkveld 

Het consortium van Het hoort erbij! bestaat uit centrale kennispartners op het themagebied seksuele en relationele ontwikkeling en een brede afspiegeling van beleids- en praktijkpartners in Noord-Holland.

We voerden het onderzoek uit in de gemeenten Amsterdam, Haarlem en Zaanstad. De meerwaarde van een uitvoering in meerdere regio’s is het krijgen van zicht op een diversiteit aan sociale contexten en professionele praktijken. De opbrengsten van het onderzoek zijn relevant voor (verbetering van) de partnerorganisaties en de jongeren die zij bedienen. Ook hebben we de resultaten (gedeeltelijk) vertaald naar generieke aanbevelingen voor het jongeren- en straathoekwerk in andere gemeenten. Het expertisecentrum seksualiteit Rutgers heeft een belangrijke rol gespeeld in het ontwerp van de materialen. De landelijke beroepsvereniging voor het kinder- en jongerenwerk BVjong maakt de uitkomsten breed toegankelijk en verspreidt de opbrengsten van het onderzoek.