"Impact maak je niet door kennis te verzamelen, maar door die kennis betekenisvol te laten landen."
Als praktijkgericht onderzoeker doe je geen onderzoek om het onderzoek. Je wilt impact maken. En dat betekent meer dan kennis verzamelen en rapporten schrijven: het gaat om zichtbaar zijn, nieuwe perspectieven inbrengen en actief deelnemen aan het maatschappelijke debat. De echte impact ontstaat als je anderen in beweging brengt.
Hoe vergroot je je impact als praktijkgericht onderzoeker? En: wat verstaan we precies onder impact? Lees, kijk en luister mee, en ontdek praktische tips om jouw onderzoek écht verschil te laten maken.
"Het is belangrijk dat onderzoekers hun kennis en inzichten delen. Alleen dan kan constructief beleid worden gemaakt."
Impact maken met praktijkgericht onderzoek zien wij als het inzetten van kennis om verandering teweeg te brengen. Juist in een tijd waarin het publieke debat verhardt en misinformatie terrein wint, is de stem van praktijkgerichte onderzoekers onmisbaar. Wij staan met onze voeten in de klei: samen met burgers, professionals en beleidsmakers vertalen we complexe vraagstukken naar begrijpelijke inzichten en concrete handelingsperspectieven. Daarmee geven we kwetsbare groepen een stem, maken we abstracte kennis invoelbaar en dragen we bij aan oplossingen die er toe doen.
In de podcast Route naar impact delen Hans Bossert, emeritus lector Finance & Accountancy, Krista Schram, associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid, en Mario Kieft, hoofddocent Open Universiteit Nederland, hun inzichten over hoe onderzoekers hun werk betekenisvol kunnen laten landen in de samenleving. Van het kiezen van de juiste bril tot het aangaan van het gesprek met media: ontdek hoe jij als onderzoeker de route naar impact vorm kunt geven.
Vaak zien we kennis als iets wat formeel vastgelegd kan worden, maar dat is te beperkt. Zoals Mario stelt in de podcast, zijn er vijf manieren om naar kennisontwikkeling te kijken. Elk perspectief biedt een ander pad om impact te maken.
Mario stelt: "Impact vereist congruentie tussen het onderzoeksdoel, de aanpak en uitspraken. Als je methode en boodschap niet op elkaar aansluiten, ontstaat er een legitimiteitskloof en blijft impact uit.” Als je bijvoorbeeld de ervaring van mensen wil begrijpen, is het belangrijk om methoden te kiezen die passen bij hun werkelijkheid. Het reduceren tot gemiddelden miskent die ervaring en verarmt de uitkomst.
Volgens Krista is impact maken het inbrengen van een nieuw perspectief op een vraagstuk; een manier van kijken die wordt overgenomen. "Bijvoorbeeld zodat mensen in de maatschappij anders over een onderwerp gaan praten. Maar ook dat beleidsmakers hun beleid erdoor aanpassen.”
Het vraagt om een actieve en betrokken houding van onderzoekers: je kiest bewust welk perspectief je inneemt, wie je wilt bereiken en welke vorm daarbij past. Soms betekent dat participatief werken, het gesprek aangaan in de media, of beleidsmakers letterlijk meenemen in de praktijk. Onderzoekers dragen een verantwoordelijkheid om hun kennis actief in te brengen in het maatschappelijk debat, zodat beleid gemaakt wordt op basis van onderbouwde inzichten'.
Een goede manier om invloed uit te oefenen op het maatschappelijk debat, is door in gesprek te gaan met de media. Want als onderzoeker kun je pas echt impact maken als je je bevindingen ook buiten de academische wereld zichtbaar maakt.
Tijdens de Conferentie Onderzoek & Impact van SIA ging Krista in op de waarde van actief zichtbaar zijn in de media. Zij laat zien hoe onderzoekers via die weg hun stem kunnen laten horen en zo het maatschappelijk gesprek mede vormgeven. "Er wordt zoveel beleid gemaakt op onderbuikgevoel, terwijl wij juist nieuwe inzichten kunnen aandragen die gebaseerd zijn op kennis.” Bekijk Krista's pitch bij SIA in deze video en lees haar opiniestuk over het belang van het maatschappelijke debat.
Effectief samenwerken met media lukt echter alleen onder bepaalde voorwaarden, stelt Krista. Allereerst is het belangrijk dat je als onderzoeker een helder beeld hebt van de problematiek én de drive om bij te dragen aan verandering. Daarnaast gaat het er niet alleen om de resultaten inzichtelijk te maken, maar ook invoelbaar, zodat mensen werkelijk begrijpen wat er op het spel staat. Tot slot vraagt het om de tijd en bereidheid om onderzoeksresultaten te vertalen naar duidelijke boodschappen voor verschillende doelgroepen. Daarbij is steeds de kernvraag: wie moet nu wat doen (of juist laten) om verandering mogelijk te maken?
Samenwerken met media om je bereik én impact aanzienlijk te vergroten vraagt dus wel om een strategische aanpak. Deze drie tips helpen je daarbij:
Een voorbeeld van impactvol onderzoek is het project naar de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen van Krista. Het maatschappelijke debat ging voorheen vooral over seksuele straatintimidatie, maar Krista liet met haar resultaten zien dat veiligheidsbeleving van vrouwen meer is dan intimiderend gedrag van mannen op straat. Ook de inrichting van de openbare ruimte speelt een belangrijke rol: verlichting, overzichtelijkheid en toegankelijkheid beïnvloeden hoe veilig jonge vrouwen zich voelen. “Vrouwen blijken de buitenruimte echt anders te beleven dan mannen. De manier waarop een publieke ruimte wordt ingericht heeft daar veel invloed op,” vertelt ze.
Het onderzoek had de focus op Rotterdam, waar Krista veel contacten in de gemeente heeft. Door actief de media op te zoeken, heeft Krista haar bereik flink vergroot: ze wordt nu benaderd door gemeenten uit het hele land met vragen over veiligheidsbeleving, de gemeente Amsterdam gebruikt haar onderzoeksinzichten bij de herinrichting van de stad, en haar onderzoek wordt besproken in de Tweede Kamer.
Om beleidsmakers inzicht te geven in de beleving van (jonge) vrouwen, nam ze hen mee in wandelingen door de stad. Zo leerden ze om vanuit het perspectief van de meiden te kijken. "Als je het eenmaal ziet, kun je het daarna nooit meer niet zien," stelt Krista. Ook woonde ze expertbijeenkomsten bij om het perspectief van jonge meiden te delen. Op deze manier heeft Krista het thema op de agenda gezet, en beleidsmakers en ontwerpers een nieuw handelingsperspectief geboden.
Ook de campagne Ogen op Straat is een voorbeeld van bewustwording creëren met communicatieuitingen: daarmee vragen we aandacht voor hoe we samen de openbare ruimte veiliger kunnen maken. Een actueel thema dat om aandacht schreeuwt, wat de dood van Lisa in Duivendrecht nogmaals onderstreept.
"Impact vereist congruentie tussen onderzoeksdoel, aanpak en uitspraken. Wanneer methode en boodschap niet op elkaar aansluiten, ontstaat er een legitimiteitskloof en blijft impact uit."
Wil jij als praktijkgericht onderzoeker meer impact maken? We vatten onze tips hieronder concreet samen.
"Impact maken gaat over de route ernaartoe, niet alleen om het eindresultaat: nieuwe perspectieven bieden, gesprekken openen en daadwerkelijk invloed uitoefenen op beleid en samenleving."
Kies vandaag welke stap jij zet: luister naar onze podcast, of neem contact op om samen te verkennen hoe jouw onderzoek meer impact kan krijgen.
