
"Je bent als onderzoeker verplicht je bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat. Want met jouw kennis maak je het debat constructiever."
Impact maken met praktijkgericht onderzoek betekent meer dan kennis verzamelen: het gaat om zichtbaar zijn, nieuwe perspectieven inbrengen en een actieve rol spelen als onderzoeker in het maatschappelijk debat. Want alleen gegevens verzamelen en een rapport schrijven is daarvoor niet voldoende.
Hoe vergroot je je impact als praktijkgericht onderzoeker? En: wat verstaan we precies onder impact? Lees en luister mee, en ontdek praktische tips om de impact van jouw onderzoek te vergroten.
In de podcast Route naar impact delen Hans Bossert, emeritus lector Finance & Accountancy, Krista Schram, associate lector Publiek Vertrouwen in Veiligheid, en Mario Kieft, hoofddocent Open Universiteit Nederland, hun inzichten over hoe onderzoekers hun werk betekenisvol kunnen laten landen in de samenleving. Van het kiezen van de juiste bril tot het aangaan van het gesprek met media: ontdek hoe jij als onderzoeker de route naar impact vorm kunt geven.
Op 25 september organiseren we een dag die in het teken staat van impact maken met praktijkgericht onderzoek. Hoe kunnen onderzoekers meer impact maken met hun onderzoek? Samen met sprekers en panelleden uit het werkveld verkennen we wat impact eigenlijk is, wat ervoor nodig is en welke rol onderzoekers daarin spelen. Wat kunnen zij doen om de maatschappelijke en economische waarde van hun werk te vergroten? Ook staan we stil bij het vertrek van Hans Bossert als lector en boegbeeld van het kenniscentrum Business, Finance & Law.
Mario dat er vijf perspectieven zijn om naar kennis en kennisontwikkeling te kijken. Vaak zien we kennis als iets wat formeel vastgelegd kan worden, maar dat is te beperkt.
“Impact ontstaat wanneer je als onderzoeker congruent bent: je aanpak, je werkwijze en je uitspraken moeten bij elkaar passen. Anders ontstaat er een kloof tussen methode en boodschap – en dan kun je geen impact maken.” Als je de beleving van mensen wilt onderzoeken, moet je dat niet kwantitatief meten en reduceren tot gemiddelden, maar aansluiten bij hun werkelijkheid. Alleen dan kun je impact maken.
“Impact maken is een nieuw perspectief inbrengen op een vraagstuk; een manier van kijken die wordt overgenomen," stelt Krista. "Bijvoorbeeld zodat mensen in de maatschappij anders over een onderwerp gaan praten. Maar ook dat beleidsmakers hun beleid erdoor aanpassen.”
Een voorbeeld van impactvol onderzoek is het project naar de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen van Krista. Het maatschappelijke debat ging voorheen vooral over seksuele straatintimidatie, maar Krista liet in haar onderzoeken zien dat ook de inrichting van de openbare ruimte invloed heeft op de veiligheidsbeleving van jonge vrouwen. “Vrouwen blijken de buitenruimte echt anders te beleven dan mannen, en de manier waarop een publieke ruimte wordt ingericht heeft daar veel invloed op,” vertelt ze.
Door actief de media op te zoeken, heeft Krista haar bereik flink vergroot. Haar onderzoek had de focus op Rotterdam, waar Krista veel contacten in de gemeente heeft. Maar inmiddels reikt haar bereik verder: ze wordt benadert door gemeenten uit het hele land, de gemeente Amsterdam gebruikt haar onderzoeksinzichten bij de herinrichting van de stad, en haar onderzoek wordt besproken in de Tweede Kamer.
Voor onderzoekers betekent impact maken dat hun werk niet ophoudt bij het verzamelen van data en het schrijven van een rapport. Het vraagt om een actieve en betrokken houding: je kiest bewust welk perspectief je inneemt, wie je wilt bereiken en welke vorm daarbij past. Soms betekent dat participatief werken, het gesprek aangaan in de media, of beleidsmakers letterlijk meenemen in de praktijk. Onderzoekers dragen een verantwoordelijkheid om hun kennis constructief in te brengen in het maatschappelijk debat, zodat beleid en samenleving niet alleen gestuurd worden door meningen, maar ook door onderbouwde inzichten.
"Ik vind dat we als praktijkgerichte onderzoekers verplicht zijn om onze kennis en expertise zo in te brengen dat het maatschappelijk debat op de juiste manier wordt gevoerd."
Aan onderzoekers de taak om invloed uit te oefenen aan het publieke debat, stelt Krista. Een goede manier om dit te doen, is door in gesprek te gaan met de media. Tijdens de Conferentie Onderzoek & Impact ging Krista in op de waarde van actief zichtbaar zijn in de media. Zij laat zien hoe onderzoekers via die weg hun stem kunnen laten horen en zo het maatschappelijk gesprek mede vormgeven. "Er wordt zoveel beleid gemaakt op onderbuikgevoel, terwijl wij juist nieuwe inzichten kunnen aandragen.” Bekijk Krista's pitch bij SIA in deze video.
Wil jij als praktijkgericht onderzoeker meer impact maken? We delen hiervoor graag vijf concrete tips:
"Impact begint wanneer je aanpak, werkwijze en uitspraken congruent zijn. Alleen dan kun je echt verschil maken als onderzoeker."
Het onderzoek van Krista Schram naar veiligheidsbeleving van jonge meiden laat zien dat veiligheidsbeleving meer is dan straatintimidatie of gedrag van mannen op straat. Ook de inrichting van de openbare ruimte speelt een belangrijke rol: verlichting, overzichtelijkheid en toegankelijkheid beïnvloeden hoe veilig jonge vrouwen zich voelen. Door dit thema op de agenda te zetten, heeft Krista beleidsmakers en ontwerpers een nieuw handelingsperspectief geboden. Zo nam ze beleidsmakers mee in wandelingen door de stad om hen vanuit het perspectief van de meiden te laten leren kijken. "Als je het eenmaal ziet, kun je het daarna nooit meer niet zien," stelt Krista.
Ook woonde ze expertbijeenkomsten bij om het perspectief van jonge meiden te delen. Inmiddels wordt haar onderzoek besproken in gemeenten én in de Tweede Kamer, en draagt het concreet bij aan een andere inrichting van de leefomgeving in de gemeente Amsterdam.
Ook de campagne Ogen op Straat is een voorbeeld van bewustwording creëren met communicatieuitingen: daarmee vragen we aandacht voor hoe we samen de openbare ruimte veiliger kunnen maken. Een actueel thema dat om aandacht schreeuwt, wat de dood van Lisa in Duivendrecht nogmaals onderstreept.
"Denk vooraf na over welke impact je wilt maken, hoe je daar komt en wie je daarbij nodig hebt. Dan kan praktijkgericht onderzoek echt verschil maken."