Langer thuiswonende ouderen

Werkplaats Sociaal Domein Ondersteuning Ouderen 2023 – 2025

Januari 2023 t/m december 2025

Duur

Haarlem en Alkmaar

Locatie

Huub Purmer

Contact

Onderzoek Huub Purmer

Het doel van de werkplaats: langer thuiswonende ouderen

In de Werkplaats Sociaal Domein Noord-Holland Ondersteuning Ouderen richten we ons op het vraagstuk hoe ouderen langer gezond in de wijk kunnen blijven wonen.

Hoe kunnen mensen met dementie ondersteund worden om langer zelfstandig thuis in de wijk te blijven wonen? Hoe kunnen zij na revalidatie in een zorgcentrum het revalidatietraject thuis goed voortzetten? Hoe kun je communitybuilding bij ouderen in een aanleunwoning stimuleren? Wat voor soorten woonvormen voor ouderen zijn er en wat is geschikt om in een bepaalde wijk, dorp of stad neer te zetten? Op dit soort vragen richt deze werkplaats zich.

Samen met vele regionale partners (werkveldinstellingen, gemeentes, cliëntenorganisaties, doelgroep, onderwijs) en in nauwe verbinding met landelijke kennisinstituten als Movisie pakken we dergelijke regionale vraagstukken op. We onderzoeken de vraagstukken, trekken er geleerde lessen uit en verspreiden de bevindingen.

 

Hoe pakt Inholland dit onderzoek aan?

Hoe kunnen ouderen langer zelfstandig, gezond en gelukkig blijven wonen in de wijk? Dit vraagstuk vraagt om een interprofessionele aanpak van de domeinen zorg, welzijn en sport & bewegen. Daarom werken drie Inholland-lectoraten nauw samen in deze werkplaats: het lectoraat Empowerment en Professionalisering, het lectoraat Gezondheid en Welzijn van Kwetsbare Ouderen en het lectoraat Kracht van Sport en Bewegen.

Samen met relevante stakeholders uit het werkveld hebben we de themalijnen van de komende jaren bepaald, die hieronder verder staan uitgewerkt. Het formuleren van de vragen en de uitvoering van het onderzoek doen we in samenwerking met de verschillende stakeholders. Vanuit het gedachtegoed van empowerment werken we altijd op het niveau van de uitvoerend professional en de doelgroep.

De onderzoeksprojecten

Beweegaanbod voor ouderen

Gezondheidsverschillen tussen ouderen met en zonder migratieachtergrond zijn groot, onder andere op het gebied van diabetes en dementie. Ook voldoen mensen met een migratieachtergrond minder vaak aan de beweegrichtlijnen (36% tegenover 51%).

Hoe maken we beweegaanbod voor deze groep toegankelijker? In verschillende sessies met professionals, ouderen uit de doelgroep en studenten ontwikkelden we een praktische checklist.

Download de checklist hier

 

Alleen zonder Centen

Het Wijkplatform De Schooten staat centraal in dit leeratelier. Dit door de gemeente gesteunde bewonersplatform speelt een verbindende rol tussen bewoners, gemeente en professionals. Hoe versterken we community building en verminderen we problemen zoals eenzaamheid en een beperkt netwerk? Deze vraag stond centraal in dit project.

De samenwerking tussen professionals, ouderen en vrijwilligers is verbeterd. Er zijn meer ontmoetingsactiviteiten georganiseerd en het winkelcentrum wordt nu actief gebruikt als ontmoetingsplek.

Meer over community building voor ouderen

 

Communitybuildingsmodel

Veel ouderen willen graag in hun wijk blijven wonen. Dat vraagt om anders georganiseerde zorg: minder formeel en meer gedragen door de buurt. Buurten moeten zorgzamer worden.

In dit project ontwikkelden we een model waarmee je gemeenschappen kunt analyseren. Dat is nodig, omdat het begrip ‘gemeenschap’ vaak anders wordt geïnterpreteerd.

Ons model is gebaseerd op een brede analyse van definities van ‘gemeenschap’ en bevat drie kernelementen:

  • Het collectief – de groep mensen.
  • Betekenisgeving – wat de groep bindt en voor iedereen van waarde is.
  • (Inter)actie – de gezamenlijke activiteiten en onderlinge interactie.

Het model is getoetst in samenwerking met de Hanzehogeschool Groningen. Betrokkenen herkennen de drie elementen in hun eigen gemeenschap.

Lees meer over het model

De Beweegvisite

Veel ouderen willen graag blijven bewegen, maar weten vaak niet waar te beginnen. De Beweegvisite biedt een laagdrempelige en persoonlijke aanpak. Een vrijwilliger komt twaalf keer bij iemand thuis om samen te bewegen, in gesprek te gaan en vooral ook plezier te maken.

De methode is ontwikkeld door het Nationaal Ouderenfonds, in samenwerking met Inholland en andere partners. De pilot vond plaats onder andere in Heiloo. Veertig deelnemers deden mee en meer dan twaalf nieuwe vrijwilligers meldden zich aan. Van de deelnemers werd 40% doorverwezen naar een buurtsportcoach. Daarnaast leverde het traject veel plezier en nieuwe contacten op.

Lees meer over de Beweegvisite

 
"Soms tekenen we de uitkomsten van een onderzoek. En dat is dan weer een vertrekpunt voor vervolggesprekken met mensen met verschillende achtergronden, waardoor innovatieve ideeën ontstaan. We informeren mensen zo over wat er allemaal mogelijk is en zetten ze aan het denken.”

- Inge de Wit, docent-onderzoeker Gezondheid en Welzijn van kwetsbare Ouderen

Wat is het belang voor het onderwijs?

De leerateliers voeren we uit in samenwerking met de opleiding Social Work in Alkmaar en Haarlem. Onze onderzoekers zijn ook altijd docenten aan deze opleiding. Zo sluit ons onderwijs voortdurend aan bij de actualiteit van het werkveld en voeden we het curriculum van de opleiding met de bevindingen (rapportages, artikelen, producten, via actualiteitencolleges en symposia). Studenten zijn betrokken bij de leerateliers en ervaren wat het is om onderzoek te doen in het werkveld van het sociaal domein.

Wat zijn de (verwachte) resultaten?

Per leeratelier willen we een artikel met onze bevindingen publiceren en actualiteitencolleges organiseren, waarin we de learned lessons delen met het werkveld.

Onze opgedane kennis en kunde willen we delen met het onderwijs. Dat doen we nu via het boek dat wij gaan uitgeven: Context Sensitief Werken in het sociaal domein. Daarin hebben we voorbeelden uit onze onderzoeken opgenomen. Dus wat we meemaken, de geleerde lessen, kunnen we verwerken in onderwijsmateriaal.

Hoe wordt het werkveld betrokken?

Vanuit de vele netwerken waarin de drie betrokken lectoraten uit de domeinen zorg, welzijn en sport/bewegen opereren, en gesprekken met afzonderlijke partners, ontstaan leerateliers waarin we specifieke vraagstukken oppakken. Deze leerateliers zijn onderzoeksgroepen die gezamenlijk een specifiek vraagstuk onderzoeken en de bevindingen uitwisselen.

Twee keer per jaar bespreken we in een Denktank Ouderen de actuele ontwikkelingen. Daarin nodigen we sleutelfiguren uit Noord-Holland uit voor bijeenkomsten waarin we bespreken wat er speelt op het gebied van ouderenzorg. Dit zijn directeuren-bestuurders van zorg-, welzijns- en sportinstellingen, burgers, vertegenwoordigers van cliëntenraden van instellingen, en senior ambtenaren van gemeenten die ouderenzorg in hun portefeuille hebben.

De leerateliers 

De eerste leerateliers zijn gestart, waarin de eerder genoemde themalijnen worden behandeld. Dit zijn de leerateliers:

  • Thuis verder revalideren, in samenwerking met Omring in Noord-Holland-Noord
  • Hoe bereik je ouderen die niet snel bij een wijkteam of zorginstelling aankloppen? Regio Den Helder, in samenwerking met bewonersinitiatieven aldaar
  • Community building bij Kennemer Hart in Haarlem
  • Blended hulpverlening in de regio Amstelland
  • West-Friesland: samenwerken formele en informele zorg in de wijk beter op elkaar af stemmen. Hoe doe je dat?

“We moeten heel hard inzetten op preventie: gezonde en fitte ouderen die veel bewegen. Want we worden ouder en willen graag energiek en gelukkig blijven. Dat kan alleen door problemen te voorkomen.”

- Evert van Rest, docent-onderzoeker Kracht van Sport en Bewegen

Samenwerkingspartners van Hogeschool Inholland

Omring
Kennemerhart
Vonk
Sport Support
gemeente Haarlem
gemeente Den Helder
Zonnehuisgroep Amstelland
Brentano
Participe Amstelland
Zorgbalans
Gemeente Drechterland

Werk samen met Huub

Kom in contact en stel al je vragen

Telefoon
0612654087