Onderwijskwaliteit door studentparticipatie

Het doel van Onderwijskwaliteit door studentparticipatie

Op dit moment hebben de coronamaatregelen grote gevolgen voor de manier waarop we ons onderwijs kunnen aanbieden. Ook dit huidige studiejaar wordt het onderwijs voor een groot deel op afstand gegeven. Een belangrijke vraag is hoe we de kwaliteit van ons onderwijs kunnen waarborgen terwijl we te maken hebben met deze bijzondere omstandigheden, maar ook hoe we de onderwijskwaliteit structureel kunnen versterken. De gelden vanuit de Kwaliteitsafspraak 2019-2024 die ook voor dit onderzoek worden gebruikt, hebben dat ook ten doel: een voor studenten voelbare kwaliteitsverbetering bereiken.

Met ons onderzoek werken we samen met studenten aan het verbeteren van het onderwijs. We hebben daarbij specifiek aandacht voor de kwaliteit van afstandsonderwijs en het studentenwelzijn onder de huidige omstandigheden.

We zien ook dat collega’s het zwaar hebben in deze tijden. Het onderwijs vraagt een enorme ontwikkelingsslag in digitaal vaardig worden, de groepsgrootte waarin we gewend zijn onderwijs te geven (vooral in de eerste twee jaar) is eigenlijk niet geschikt om voldoende te sturen en persoonlijk te benaderen. De aanpassingen naar (meer) kleinschaligheid komen bovenop de vragen wanneer toetsen zullen plaatsvinden, of studenten nog naar stage moeten, et cetera. Tevens bestaan er zorgen over kwetsbare studenten die extra begeleiding nodig hebben, die niet altijd door docenten geboden kan worden. We onderzoeken daarom ook onder docenten wat er goed gaat en wat (nog) niet, om good practices snel te kunnen delen en om reparaties te kunnen doen.

Hoe pakt Inholland dit onderzoek aan?

Omdat het nu urgent is om ons te verhouden tot de impact van de crisis op het studieproces van studenten, kiezen we ervoor om het participatief actie onderzoek naar onderwijskwaliteit in 2020 specifiek te richten op studeren in tijden van afstandsonderwijs. Dit doen wij aan de hand van de volgende activiteiten:

1. Studie van state-of-the-art kennis op gebied van adequate begeleiding bij onderwijs op afstand om kansenongelijkheid onder hbo-studenten tegen te gaan, en studiesucces en thuisgevoel bij de opleiding te bevorderen.
2. Ophalen van ervaringsverhalen en interviews met studenten uit verschillende fasen van hun studie en met verschillende achtergronden, om te inventariseren wat hun ervaring is met online onderwijs, hoe hun thuissituatie en psychosociaal welbevinden hun studieproces beïnvloedt in deze periode, en welke wensen/behoeften ze hebben op het gebied van begeleiding vanuit de opleiding. 
3. Focusgroepgesprekken met docenten over hun ervaringen met online onderwijs. In de gesprekken bespreken we hoe het thuiswerken gaat, wat docenten wel en niet zien aangaande het welzijn en de voortgang van studenten, hoe zij omgaan met het houden van contact met studenten en de verhalen die zij van studenten te horen krijgen, en het leggen van contact met studenten die moeilijk bereikbaar blijken.
4. Participatief onderzoekstraject met tweedejaarsstudenten Social Work, die vanaf september 2020 begeleid worden om actief mede invulling te geven aan de kwaliteit van de opleiding. Een dergelijk participatief onderzoekstraject kan ook bij andere opleidingen opgestart worden.  De opleidingen Mondzorgkunde en Verpleegkunde hebben interesse getoond. 

Wat is het belang voor het onderwijs?

De betrokkenen zijn zelf ‘eigenaar’ van het onderzoek en voelen de urgentie om tot inzichten en antwoorden te komen. We willen onze studenten empoweren door hen aan zet te laten; door participatief onderzoek door en met studenten zijn zij geen object maar subject. Zij leren zelf hun peers te bevragen op dat wat voor hen belangrijk is en nodig is om professionele leergemeenschappen op te zetten.

De vraagstukken die centraal staan in het participatief onderzoek worden door de betrokkenen zelf geformuleerd, maar zijn in ieder geval relevant voor de betreffende opleiding(en), en hangen samen met de kapstok van de Kwaliteitsafspraak en de Inholland professional. Het onderzoek staat in verbinding met de opleiding; geen los zand, niet in de marge, maar de nieuwe inzichten moeten echt leiden tot veranderingen in de opleiding, het curriculum, de cultuur et cetera.

Wat zijn de (verwachte) resultaten?

We willen inzicht krijgen in hoe studenten op dit moment het (online) studeren ervaren, welke invloed docenten, het curriculum, hun psychosociaal welbevinden en thuissituatie hebben op hun studieproces, welke verschillen in mogelijkheden er tussen studenten bestaan, welke begeleiding studenten wenselijk vinden om goed te kunnen studeren, en welke ideeën studenten hebben over kwalitatief goed onderwijs. Met dit inzicht willen we input leveren hoe de kwaliteit van het onderwijs door studentparticipatie te versterken.

Ten tweede willen we inzicht in hoe docenten online werken ervaren, wat de mogelijkheden en kansen zijn en wat de moeilijkheden zijn met betrekking tot het bieden van kwalitatief hoogstaand onderwijs. Dit om snel kansen en mogelijkheden te kunnen delen en om gerichte remediatie te kunnen bieden in tijden van onderwijs op afstand.