Een verander- en ontwerptool om vraagstukken samen aan te pakken
Complexe maatschappelijke vraagstukken, zoals de uitdagingen in de zorg en de energietransitie, zijn lastig te begrijpen en aan te pakken omdat geen enkele stakeholder of organisatie als enige verantwoordelijk is. Veel zaken zijn met elkaar verbonden en veranderen voortdurend. Daardoor worden aspecten in de vraagstukken over het hoofd gezien en kunnen of willen belanghebbenden geen belangrijke beslissingen nemen. Dit vraagt om nieuwe benaderingen, zoals co-design.
Lector Wina Smeenk heeft het Co-Design Canvas ontwikkeld. Dit is een verander- of ontwerptool die mensen die gezamenlijk werken aan complexe maatschappelijke vraagstukken kunnen gebruiken om tot een heldere aanpak en evaluatie te komen.
Op deze pagina vind je alle informatie over het Co-Design Canvas.
In co-designprocessen werken we intensief, creatief en participatief samen met degenen die betrokkenen zijn in een complexe situatie. Het kan bijvoorbeeld gaan om vraagstukken rond dementie, Covid, privacy, veiligheid, ondermijning, obesitas en circulaire economie. Met co-design willen we ontdekken en delen wat de belangen, kennis, ervaring en invloed zijn van al die betrokkenen. Hebben we een beter begrip van de situatie en perspectieven? Dan gaan we op een gezamenlijke creatieve zoektocht naar kansen om de situatie te veranderen. Niet zo zeer om het vraagstuk op te lossen, maar wel om er beter mee te kunnen omgaan.
Het Co-Design Canvas ondersteunt coalities van verschillende stakeholders met een overzichtelijke co-design aanpak. Deze aanpak faciliteert het nemen van gedeelde en fundamentele co-design beslissingen. Het Canvas en het bijbehorende boek en de handleiding helpt betrokkenen om een gemeenschappelijke basis te vinden en om letterlijk ‘on the same page’ te komen.
Hoe is het Co-Design Canvas ontstaan, waar bestaat het uit en op welke manier biedt het inzicht? Het daadwerkelijke gebruik van de tool en de resultaten die het heeft opgeleverd voor vraagstukken in onder andere de zorg, het toerisme, het onderwijs en de chemie, licht Wina Smeenk in deze video toe.
Dit eerste prototype van het Co-Design Canvas en de bijbehorende handleiding (Smeenk, Bertrand & Köppchen, 2020) is ontwikkeld in het project SISCODE H2020. Lees hier meer over de ontwikkeling van het Canvas tijdens dat project. In 2023 is een nieuwe versie van het Canvas gepubliceerd (zonder handleiding).
Het Canvas verbindt mensen en ideeën, maakt gebruik van collectieve kennis en laat mensen samen aan de slag gaan. Het Canvas is een instrument dat ondersteunt bij het faciliteren van een open en transparante dialoog.
Dit praktische boek van Wina Smeenk (2023), uitgegeven in het Engels door BIS, introduceert het praktische Co-Design Canvas en de bijbehorende handleiding als een eenvoudig te gebruiken hulpmiddel. Het boek legt uit wat co-design inhoudt, hoe het Canvas kan worden toegepast en geeft voorbeelden van het gebruik in de realiteit.
Dit artikel van Wina Smeenk (2023), gepubliceerd in het International Journal of Design, introduceert het empathische Co-Design Canvas als een intermediate-level kennisproduct. Het is gebaseerd op een bestaand theoretisch raamwerk, een empirische case studie en verschillende ervaringen in het onderwijs en de praktijk.
