Door de invasie van Rusland in Oekraïne zijn miljoenen Oekraïners naar het buitenland gevlucht, waarvan inmiddels meer dan 85.000 naar Nederland. Naarmate de oorlog voortduurt, houden steeds meer Oekraïense vluchtelingen rekening met een langer verblijf hier. Ze staan daarbij voor grote uitdagingen en ervaren veel onzekerheid.
Nederland biedt basisvoorzieningen, zoals huisvesting. De vraag is of deze voorzieningen wel aansluiten bij Oekraïense behoeften. Wat vinden Oekraïense vluchtelingen zelf belangrijk voor het opbouwen van een goed leven in Nederland? Met dit project willen we bijdragen aan inzicht hierin. Geografisch gezien leggen we voor dit onderzoek de nadruk op Rotterdam en omgeving.
Het lectoraat onderzoekt aan de hand van interviews en vragenlijsten welke waarden Oekraïense vluchtelingen belangrijk vinden. Op basis daarvan onderzoeken we hoe ze een goed leven denken te kunnen leiden in Nederland. Welke basisvoorzieningen denken ze daarvoor nodig te hebben? En welke (juridische) problemen ondervinden de vluchtelingen als ze deze voor elkaar proberen te krijgen? Daarnaast onderzoekt het lectoraat welke (juridische) problemen professionals ondervinden in het ondersteunen van Oekraïense vluchtelingen.
Onderdeel van het project is het aanbieden van werkervaringsplaatsen aan Oekraïense vluchtelingen in Nederland. We kijken daarbij naar plekken die bij hun kwalificaties en ervaringen passen. Hiermee willen we als hogeschool onze solidariteit met Oekraïense vluchtelingen kenbaar maken. In de werkervaringsplaatsen trainen we de vluchtelingen in onderzoekstechnieken. Daarnaast bieden we ze ondersteuning, waar nodig en gewenst. Bijvoorbeeld bij het wegwijs worden in de Nederlandse arbeidsmarkt.
Een ander onderdeel van het project bestaat uit het aanbieden van afstudeerprojecten aan studenten.
Studenten HBO - Rechten en Sociaal Juridische Dienstverlening voeren deelonderzoeken uit als afstudeerproject. Ze onderzoeken bijvoorbeeld hoe de Richtlijn tijdelijke bescherming, of de toegang tot medische zorg in Nederland, in de praktijk geregeld is. Oekraïense onderzoekers die betrokken zijn bij het project vertellen in de klas over hun ervaringen in Nederland.
Het lectoraat wil bereiken dat de basisvoorzieningen die Nederland biedt, beter aansluiten bij wat Oekraïeners belangrijk vinden. De onderzoekers zijn benieuwd welke (juridische) problemen zij aantreffen en adresseren aan de hand van die uitkomsten de relevante organisaties. Studenten doen voor hun afstuderen onderzoek in de praktijk, bijvoorbeeld bij huisartsen, het COA of de Vraagwijzer van de gemeente Rotterdam.
In de afstudeerscripties doen de studenten aanbevelingen voor de praktijkorganisaties waar ze geweest zijn. De Oekraïense onderzoekers doen interviews, nemen vragenlijsten af en verzamelen foto’s. Samen zorgen alle deelprojecten voor verschillende publicaties: een onderzoeksrapport, praktijkadviezen, een wetenschappelijke publicatie en fotoproducten. Het lectoraat verbindt zo wat Oekraïense vluchtelingen belangrijk vinden met wat Nederland voor hulp aanbiedt, om te zorgen dat die twee goed op elkaar aansluiten en basisvoorzieningen toegankelijker worden voor Oekraïense vluchtelingen.
