Ondervoeding is een onderschat probleem dat bij een verslechterende gezondheid zorgt voor minder herstel of soms zelfs geen herstel. Ondervoede ouderen liggen gemiddeld langer in het ziekenhuis, waardoor zorgkosten stijgen. Van de thuiswonende ouderen is 12% ondervoed en van hen die gebruik maken van thuiszorg is dat zelfs 35%.
Dat percentage is mogelijk te verlagen wanneer zorgprofessionals in de wijk beter in staat worden gesteld ondervoeding te voorkomen. Een probleem daarbij is dat de “awareness” rondom ondervoeding bij zowel ouderen, mantelzorgers en zorgprofessionals onder de maat blijft. In het project PLINT Ondervoeding, wat staat voor Preventief Leer- en InnovatieNetwerk Tegen Ondervoeding, willen we thuiswonende ouderen met risico op ondervoeding helpen door op verschillende manieren aandacht aan de preventie van ondervoeding te schenken.
Tegelijkertijd is voeding als onderwerp zelden eerder zo uitgebreid onder de aandacht van de maatschappij geweest als tegenwoordig. Bij de opleiding Food Commerce & Technology van Inholland en bij bij de Hogeschool van Amsterdam in The FoodLab van de opleiding Voeding & Diëtetiek werken we al jaren op innovatieve wijze aan product- en conceptontwikkeling. Challenges waarin ook andere opleidingen van andere hogescholen de competitie aangaan halen veel creativiteit naar boven en leiden tot vernieuwingen die we dikwijls bestendigen in blijvende ondernemingen. Aangezien het bij productontwikkeling en marktpenetratie bij uitstek om ketenproblematiek gaat, is het dus raadzaam ook van deze kant de preventie te belichten. Er staat ons daarbij een netwerk van bedrijven ter beschikking die elk met hun eigen invalshoek willen ondersteunen om ons doel te bereiken.
De zorgprofessionals, ouderen en hun mantelzorgers staan in onze aanpak centraal. Allereerst willen we zorgprofessionals meer handelingsperspectief geven door in gezamenlijkheid op de werkvloer van elkaar te leren. Ten tweede willen we de bewustwording bij de ouderen en mantelzorgers aanwakkeren door diverse innovaties waarbij sociale en technologische benaderingen letterlijk de kers op de taart verzorgen.
Uit de praktijkvraag: “Hoe kunnen we de handelingsverlegenheid van zorgprofessionals verminderen met betrekking tot preventie van ondervoeding bij thuiswonende ouderen?” is een centrale onderzoeksvraag met deelvragen gedestilleerd. Deze pakken we in drie Leer- en InnovatieNetwerken (LINs) op in de regio Hoorn, Amstelveen en Rotterdam. Een LIN is een bijzondere vorm van buitenschools leren. Met behulp van practice development werken en leren studenten en medewerkers samen om vragen te beantwoorden en de antwoorden toe te passen. Dit leidt tot verbeterde werkwijzen en kennisproducten.
In werkpakketten zijn het onderzoek, de food-innovaties en de kennisverspreiding verdeeld vanuit het oogpunt van zorg, voeding en communicatie. Daarin willen we de centrale onderzoeksvraag beantwoorden, aansprekende food-innovaties ontwikkelen en de opgedane kennis en kunde met élan dissemineren. Het consortium van beroepsopleidingen, zorginstellingen, foodbedrijven en netwerkorganisaties heeft de ambitie om op de werkvloer (bij ouderen thuis) het verschil te maken door de zorgprofessionals en mantelzorgers beter toe te rusten met kennis en kunde ter preventie van ondervoeding.
In bovenstaande animatie wordt het onderzoeksproject PLINT op een toegankelijke manier toegelicht.
In deze podcast van Hogeschool Inholland, New Scientist en het Centre of Expertise Preventie in Zorg & Welzijn vertellen Feike van der Leij en Jellie Zuidema over hoe ze ervoor staan met PLINT.
We delen de (tussentijdse) resultaten van ons onderzoek graag. We kunnen je ook geheel vrijblijvend op de hoogte houden van onze events waar we de resultaten presenteren. Interesse of wil je meer infomatie?
We gaan met drie zorggroepen met thuiszorg in hun pakket, met docent-onderzoekers en studenten van diverse opleidingen van Hogeschool Inholland (Verpleegkunde; Social Work; Food Commerce & Technology), Hogeschool Rotterdam (HBO-V), Hogeschool van Amsterdam (Voeding & Diëtetiek), Albeda Rotterdam (Practoraat Leer-Werkplaatsen) en Clusius College Alkmaar (Voeding & Voorlichting) aan de slag.
De LINs kennen verschillende omgevingen, elk met hun eigen dynamiek. Van de thuiswonende ouderen is de sociaaleconomische status van belang, deze verschilt gemiddeld per LIN. De zorgmedewerkers en ook mantelzorgers bedienen we op verschillende manieren met kennis en inzichten, en daaromheen bedenken en proberen we ook nieuwe concepten van thuisbezorging. Startups van ouderejaarsstudenten helpen we om nieuwe concepten uit te rollen, samen met reeds bestaande startups en andere innovatieve bedrijven. Bij deze (product)ontwikkelingen gaat speciaal de aandacht uit naar de smaak (en veranderingen daarin bij ouderen) en beleving door ouderen.
Vanuit het CoE Preventie in Zorg en Welzijn is de ambitie geuit om met deze PLINT Ondervoeding een promotieonderzoek te laten doen dat in de eerste twee jaren parallel met deze aanvraag loopt. De te boeken resultaten leiden na vier jaar tot een promotie.
De bedrijven die participeren in deze PLINT Ondervoeding maken deel uit van de Food Innovation Community Amsterdam (FICA). Participatie is er tevens van de Rabobank, NHFood en het Innovatiepact Greenport West-Holland, met ondersteuning van Voedsel Verbindt, Greenport NoordHollandNoord, de Stuurgroep Ondervoeding en de gemeente Rotterdam. De koppeling met het CoE Preventie in Zorg en Welzijn is evident. Studenten zijn enorm gemotiveerd om het onderzoek en hun bijdrage te presenteren. Bijvoorbeeld tijdens het Festival van Preventie in de vorm van pitches, producten proeven en presentaties.
Daarnaast is “zorg op maat” een wens die de ondersteunende overheden gemeen hebben.
De verwachte leerresultaten zijn:
Daarnaast streven we drie vakpublicaties in klassieke media na, zoals Voeding Nu, Nederlands Tijdschrift voor Voeding en Diëtetiek (NTVD), TVZ- Verpleegkunde in praktijk en wetenschap. De vakbladen sluiten aan bij de doelgroep, studenten publiceren daarin soms zelfstandig of met hun begeleiders als coauteurs. Via de HBO kennisbank delen we de Beroepsproducten.
Het project legt de basis voor wetenschappelijke publicaties waarvan er een binnen de projectperiode geaccepteerd moet zijn (peer-reviewed, open access). Daarnaast houden we presentaties (een in het buitenland, twee in Nederland) specifiek over het project voor een breed publiek, en drie aan cliëntenraden.
